Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$621.36

BTC

$93420

ADA

$0.93093

ETH

$3355.55

SOL

$232.09

6 °

Yerevan

-1 °

Moscow

29 °

Dubai

10 °

London

-1 °

Beijing

10 °

Brussels

13 °

Rome

11 °

Madrid

BNB

$621.36

BTC

$93420

ADA

$0.93093

ETH

$3355.55

SOL

$232.09

6 °

Yerevan

-1 °

Moscow

29 °

Dubai

10 °

London

-1 °

Beijing

10 °

Brussels

13 °

Rome

11 °

Madrid

COP29-ը՝ Ադրբեջանում․ ինչո՞ւ են մի շարք պետություններ ներկայացել ցածր մակարդակի պատվիրակություններով

Այսօր՝ նոյեմբերի 11-ին, Ադրբեջանի Հանրապետությունում մեկնարկել է Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի 29-րդ համաժողովը՝ COP29-ը։ 

COP-ը անցկացվում է ամեն տարի և ներառում ներկայացուցիչներ տարբեր երկրներից։ Վերջինիս նպատակն է աշխարհի առաջնորդներին, գիտնականներին, քաղաքական գործիչներին և հասարակական կազմակերպություններին միավորել՝ կլիմայի փոփոխության մեղմացման, վերջինիս հետևանքների վերահսկման և ընդհանուր ռազմավարություններ մշակելու և իրականացնելու համար: Նման նախագծերի իրականացման համար կնքվում են ֆինանսական խոշոր գործարքներ, որոնք էլ, մեծ հաշվով, հանդիսանում են այն խթանը, որը շահագրգռում է պետություններին հյուրընկալել այս խոշորագույն միջազգային համաժողովը։

COP29-ը Ադրբեջանում անցկացնելու որոշումն ընդունվել է դեռ անցած տարվա դեկտեմբերին՝ Ադրբեջանի կողմից Արցախի Հանրապետության նկատմամբ իրականացրած լայնածավալ հարձակումից և Արցախի տոտալ հայաթափումից երեք ամիս անց։ Այս որոշմանն իր աջակցությունն էին հայտնել նաև ՀՀ իշխանությունները՝ փոխարենը պահանջելով վերադարձնել Ադրբեջանում պահվող 32 հայ ռազմագերիների։

Նշենք, որ Ադրբեջանը մասնակցության հրավեր ուղարկել է նաև Հայաստանին․ ի սկզբանե Հայաստանի իշխանությունները ճիշտ չէին համարում COP29-ին մասնակցությունը՝ կապված Ադրբեջանում պահվող 23 հայ գերիների հետ, որոնցից 8-ը 2023 սեպտեմբերին գերեվարված Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության անդամներն են։ Հիշեցնենք, որ Ադրբեջանը Արցախի նախկին պաշտոնյաներին ծանր մեղադրանքներ է առաջադրել՝ ահաբեկչության, ապօրինի զինված խմբավորումներ կազմավորելու և այլ քրեական հոդվածներով։ Այնուամենայնիվ, ՀՀ ԱԳՆ Արարատ Միրզոյանը հայտարարել է, որ հնարվոր է՝ մեկնի Բաքու, եթե Ադրբեջանը վերադարձնի հայ գերիներին։ 

Ներկայումս ՄԱԿ-ի այս Կոնվենցիան ունի 198 կողմ՝ 197 երկիր և ԵՄ-ը․ այնուամենայնիվ, վերոնշյալ և այլ պատճառներով հիմնավորված, այս երկրներից ոչ բոլորն են համաձայնել մեկնել Բաքու՝ մասնակցելու համաժողովին, ըստ էության՝ բոյկոտելով այն, իսկ ահա որոշներն էլ իրենց մասնակցությունը հաստատել են պետության երկրորդ կամ երրորդ դեմքի գլխավորությամբ։

Եվ այսպես, Ֆրանսիայի նախագահ Էմմանուել Մակրոնի փոխարեն Բաքու կմեկնի Ֆրանսիայի Շրջակա միջավայրի նախարար Քրիստոֆ Բեչուն՝ կապված Արցախյան հակամարտության շուրջ Ֆրանսիայի ձևավորած հայամետ դիրքորոշման և այդ համատեքստում ֆրանս-ադրբեջանական լարված հարաբերությունների հետ։ Նշենք, որ Ֆրանսիայի տարբեր քաղաքական շրջանակներ ներկայացնող շուրջ երեք տասնյակ գործիչներ հանդես են եկել միասնական ուղերձով, որտեղ դատապարտում են Ֆրանսիայի մասնակցությունը Բաքվում COP29 կլիմայական համաժողովին և պահանջում անհապաղ և անվերապահ ազատ արձակել Ադրբեջանում գտնվող հայ պատանդներին։

Չինաստանի պատվիրակությունը ևս չի գլխավորի երկրի առաջին, ոչ էլ նույնիկ երկրորդ կամ երրորդ դեմքը։ Չինաստանը COP29-ում կներկայացնի Չինաստանի կլիմայի փոփոխության հատուկ բանագնաց Սիե Ժենհուան, ով փորձառու է կլիմայական բանակցություններում։ Սա թույլ կտա խուսափել դիվանագիտական շփումներում լարվածությունից, հատկապես Ադրբեջանի հետ։ Այս պահին չինական քաղաքական օրակարգը հիմնականում կենտրոնացած է երկկողմ բանակցությունների վրա, ուստի առավել նպատակահարմար է համաժողովին ուղարկել ոլորտի հետ ուղղակիորեն առնչվող գործչի։

Ճապոնիան ևս չի ուղարկել կառավարության ղեկավարին, փոխարենը պատվիրակության մեջ ներառելով կլիմայական քաղաքականության կառույցների բարձր մակարդակի ներկայացուցիչների, ներառյալ Ճապոնիայի Կլիմայական նախաձեռնության անդամներին։ 

Գերմանիայից Բաքու չի մեկնի բարձր մակարդակի պատվիրակություն, փոխարենը՝ երկիրը կներկայացնի ԱԳՆ տեղակալ Ջենիֆեր Մորգանը, ով մասնակցել է միջոցառման նախապատրաստական քննարկումներին Ադրբեջանի պաշտոնյաների հետ՝ կլիմայի փոփոխության բանակցությունների շուրջ։ Այս մոտեցումը համապատասխանում է Գերմանիայի ներկա ռազմավարությանը՝ նմանօրինակ միջոցառումներին պետության ղեկավարի կամ կառավարության բարձր պաշտոնյանենրի փոխարեն ներգրավված լինելու դիվանագիտական և նախարարական ներկայացուցիչների միջոցով։

Մեծ Բրիտանիան ևս կմասնակցի նախարարական մակարդակով։ Երկիրը կներկայացնեն Կլիմայի հարցերով նախարարն ու էներգետիկ անվտանգության և զրոյական ածխաթթու գազի (Net Zero) քարտուղարը, ինչպես նաև այլ նախարարներ։ Նրանց մասնակցությունը կխորհրդանշի Մեծ Բրիտանիայի շարունակական ջանքերը կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարում։

Միացյալ Նահանգները կմասնակցի COP29-ին, սակայն ԱՄՆ պատվիրակությունը չի ներառի նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփին՝ կապված երկրում տիրող հետընտրական իրավիճակով, կադրերի սպասվելիք փոփոխություններով և այլն։ ԱՄՆ պաշտոնական ներկայացուցչությունը կլինի նախարարական մակարդակով, ԱՄՆ Էներգետիկայի նախարար Ջենիֆեր Գրահոլմը կղեկավարի պատվիրակությունը։

Ռուսաստանի և Ուկրաինայի մասնակցությունը COP29-ին ներկայումս անորոշ է։ Ուկրաինան դեռ մեկ ամիս առաջ կոչ է արել երկրներին բոյկոտել համաժողովը, եթե Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը մասնակցի դրան՝ հիշատակելով ՄՔԴ-ի կողմից Պուտինին առաջադրված ռազմական հանցագործությունների մեղադրանքները և նշելով, որ այն կարող է լրջորեն վտանգի տակ դնել միջոցառման հեղինակությունը։ Ուկրաինայի Եվրամիության դեսպանը զգուշացրել է, որ արևմտյան երկրները պետք է տեղեկացնեն Ադրբեջանին, որ չեն մասնակցի, եթե Պուտինը այնտեղ լինի։ 

Իսկ ահա մի շարք պետությունները որոշել են բոյկոտել և չմասնակցել COP29-ին։ Առավել ակտիվ դիրքերից հանդես է եկել Պապուա Նոր Գվինեան՝ հայտարարելով, որ երկիրը որոշել է  դուրս գալ ՄԱԿ-ի կլիմայի գլոբալ գագաթնաժողովից՝ «դատարկ խոստումների և անգործության» պատճառով: Վարչապետ Ջեյմս Մարապեն օգոստոսին հայտարարել է, որ երկիրը չի մասնակցի COP29-ին՝ ի նշան «մեծ ազգերի դեմ բողոքի»՝ «կլիմայի փոփոխության զոհերին արագ աջակցության» բացակայության պատճառով: Այնուհետև անցյալ շաբաթ արտաքին գործերի նախարար Ջասթին Տկկատչենկոն հաստատեց, որ Պապուա Նոր Գվինեան դուրս կգա բարձր մակարդակի բանակցություններից նոյեմբերի 11-ին Բաքվում (Ադրբեջան) մեկնարկող գագաթնաժողովի ժամանակ՝ այն որակելով որպես «ժամանակի ամբողջական կորուստ»։

Այս թեմայի համատեքստում առանցքային հայտարարություններով հանդես է եկել նաև համաշխարհային էկոակտիվիստ Գրետա Թունբերգը։ Նա հայտարարել է, որ միանշանակ չի մեկնելու Բաքու․

Թույլ տալ նավթային ռեժիմին անցկացնել կլիմայական համաժողով, ըստ էկոակտիվիստի, «կեղծավորություն» է թե՛ Ադրբեջանի բնակիչների, թե՛ հայերի, թե՛ կլիմայի հանդեպ: «Աբսուրդ է, որ ավտորիտար ռեժիմն ինձ օգտագործում է որպես պատրվակ՝ արդարացնելու մարդու իրավունքների իր խախտումները, (հայ) ռազմագերիներին, այլախոհներին պատանդ վերցնելը, իսկ հետո համերաշխություն է հայտնում ինձ հետ՝ ցույցի հետևանքով կալանքի տակ գտնվելու համար»,- նշել է էկոակտիվիստը:

Այսպիսով՝ Բաքվում նոյեմբերի 11-22-ը անցկացվող COP29 համաժողովի հանդեպ երկրների ձևավորած դիրքորոշումներն ու մասնակցության ձևաչափերի տարբերությունները հիմնականում պայմանավորված են վերջինիս շրջանակներում երկրների ունեցած փորձառության, ցուցաբերած վստահության, մոտեցման լրջության, տարբեր երկրներում տիրող ներքաղաքական իրավիճակներով, ինչպես նաև հմիջոցառումը հյուրընկալող երկրի հետ ունեցած քաղաքական տարաձայնությունների հետ։ Այնուամենայնիվ, անհերքելի է այն իրողությունը, որ համաժողովի ավարտից հետո Ադրբեջանն ունենալու է ոչ միայն միջոցառման անցկացման լիակատար փորձառություն, այլև միլիարդավոր դոլարների ֆինանսական պայմանագրեր։

Լրահոս

Թուրքիան «Գազպրոմբանկի» արգելքների վերացման շուրջ բանակցում է ԱՄՆ-ի հետ
Realpolitik. «Աշխարհը՝ միջուկային արմագեդոնի նախաշեմին»
Սուպերհամակարգիչը կանխատեսել է Պրեմիեր լիգայի չեմպիոնին
Հայաստանի խնդրանքով ԵԱՏՄ գագաթնաժողովը կանցկացվի Ռուսաստանի տարածքում
Գեղամ Նազարյանը՝ մանդատից հրաժարվելու մասին
ԳՐԵԿՈ-ն բավարար է գնահատել ՀՀ-ի՝ հանձնարարականների կատարումը
ՀՊՏՀ ռեկտոր Արմեն Գրիգորյանը շնորհավորել է նորանշանակ ՊԵԿ նախագահին
Ես մանդատ դնելու մտադրություն չունեմ, նման խոսակցություններ էլ չեմ լսել. Գեղամ Նազարյան
Պարոն Սիմոնյանը ձեզ ի՞նչ է արել, որ իմ հետ գործուղման գալը կամ նկարվելը այի՞բ ա, լո՞ւրջ
Կիրանցի դպրոցում ջեռուցում չկա․ Կարեն Ղազարյան (տեսանյութ)
Բրիտանացի զինվորականները Ֆինլանդիայում անցկացված զորավարժությունները մշակութային շոկ են անվանել
Ներքին Պտղնի գյուղի բնակիչը, նռնակով սպառնալով, հրաժարվել է հիվանդանոց տեղափոխվել (տեսանյութ)
Վեհափառը հորդորել է նորաօծ քահանաներին լինել արժանավոր և բարձր պահել Հայոց Եկեղեցու բարի համբավը
Պայքարի ուղին, թե՞ համագործակցության ծուղակը. ազգային ընտրության առաջ. Սաղաթելյան
Հունաստանը պատրաստվում է ռուսական ՀՕՊ համակարգեր փոխանցել Հայաստանին. Enikos
Պաշտոնանկություն՝ սփյուռքի գործերի գլխավոր հանձնակատարի գրասենյակում
Միացյալ Թագավորության դեսպանը ՝ ժամանել է ՌԴ ԱԳՆ
Դիլիջանի ազգային պարկում 3702 ծառ են հատել. Ոսկան Սարգսյան
«Դու գրել ես, դու էլ կատարիր». ո՞վ է Փաշինյանի «սրտի» ՊԵԿ նախագահը և ինչո՞ւ հենց նա․ Mediahub
Իրաքի վարչապետը Բաղդադում ընդունել է Ռուսաստանի Դաշնության պատվիրակությանը

Լրացուցիչ նորություններ

...

Թուրքիան «Գազպրոմբանկի» արգելքների վերացման շուրջ բանակցում է ԱՄՆ-ի հետ

Հայաստանի խնդրանքով ԵԱՏՄ գագաթնաժողովը կանցկացվի Ռուսաստանի տարածքում

ԳՐԵԿՈ-ն բավարար է գնահատել ՀՀ-ի՝ հանձնարարականների կատարումը

Բրիտանացի զինվորականները Ֆինլանդիայում անցկացված զորավարժությունները մշակութային շոկ են անվանել

Հունաստանը պատրաստվում է ռուսական ՀՕՊ համակարգեր փոխանցել Հայաստանին. Enikos

Միացյալ Թագավորության դեսպանը ՝ ժամանել է ՌԴ ԱԳՆ

Իրաքի վարչապետը Բաղդադում ընդունել է Ռուսաստանի Դաշնության պատվիրակությանը

Starlink արբանյակները պատրաստվում են բջջային կապի գործարկմանը

Կրեմլում ենթադրել են, թե ինչ են քննարկելու Բրյուսելում ՆԱՏՕ-ի երկրների դեսպանները

ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերի նախարարը սարսափելի նախազգուշացում է արել Ռուսաստանի մասին

Եգիպտոսում խորտակված զբոսանավի 17 ուղևոր համարվում է անհետ կորած

Reuters: Թրամփը զանգահարել է Թրյուդոյին մաքսատուրքերը բարձրացնելու սպառնալիքից հետո

The New York Times-ը նշել է Թրամփի օրոք ԱՄՆ վարչակազմի հիմնական մարտահրավերները

Վրաստանը հայտարարել է, որ նպատակ ունի վերականգնել հարաբերությունները Միացյալ Նահանգների հետ

ԱՄՆ-ում Ուկրաինային միջուկային զենքի փոխանցումը՝ համեմատել են դավաճանության հետ

ԵՄ-ն ցանկանում է Կիևին մեկ միլիարդ եվրո տրամադրել՝ ռուսական ակտիվների հաշվին

Կիմ Չեն Ընի քույրը դատապարտել է Հարավային Կորեայից Հյուսիսային Կորեա թռուցիկների թողարկումը

Ռուսաստանն Ուկրաինային հարվածել է «Իսկանդեր-Մ» բալիստիկ հրթիռներով

Վրաստանի խորհրդարանը հաստատել է նախագահական ընտրությունների օրը

Իսրայելի պաշտպանության բանակը Բեյրութի բնակչությանը զգուշացրել է առաջիկա ավիահարվածների մասին