Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$644.87

BTC

$107034

ADA

$0.558056

ETH

$2450.42

SOL

$142.31

29 °

Yerevan

15 °

Moscow

39 °

Dubai

19 °

London

29 °

Beijing

17 °

Brussels

23 °

Rome

25 °

Madrid

BNB

$644.87

BTC

$107034

ADA

$0.558056

ETH

$2450.42

SOL

$142.31

29 °

Yerevan

15 °

Moscow

39 °

Dubai

19 °

London

29 °

Beijing

17 °

Brussels

23 °

Rome

25 °

Madrid

Տաթևը և Որոտանի կիրճը՝ Համաշխարհային ժառանգության անվանացանկի թեկնածու


2025 թվականի մայիսի 12-ին Ճարտարապետության և շինարարության Հայաստանի ազգային համալսարանում (ՃՇՀԱՀ) անց է կացվել գիտագործնական աշխատաժողով՝ նվիրված ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների տարածքների համալիր կառավարմանը։ «Ուշադրության կենտրոնում էին Տաթևի վանական համալիրը և Որոտանի կիրճը՝ եզակի պատմամշակութային և բնական համադրություն, որը 1995 թվականից ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության նախնական ցանկում։ Նախագիծը պատրաստվել է «ՌԵ-Դպրոց» գիտակրթական նախագծի՝ մշակութային ժառանգության պահպանման և վերարժևորման ոլորտի մասնագետների կողմից։

Միջոցառման կազմակերպիչներն են «301. Իմաստության երկիր» և «Ամարյան» հիմնադրամները՝ համագործակցելով ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոնի հետ։ Ինչպես նախագծի մշակմանը, այնպես էլ գիտագործնական աշխատաժողովի կազմակերպմանն ու անցկացմանն իր մշտական աջակցությունն է ցուցաբերել Ճարտարապետության և շինարարության Հայաստանի ազգային համալսարանը։ Նախագծի գիտական ղեկավարն է Նարինե Տյուտչևան, ICOMOS-ի անդամ, Ճարտարապետության միջազգային ակադեմիայի պրոֆեսոր, «ՌԵ-Դպրոց» կրթական կենտրոնի ղեկավար. «Հայաստանի պատմության մեջ առաջին անգամ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի քննարկմանն է ներկայացվում ոչ միայն նշանավոր ճարտարապետական հուշարձան, այլև ամբողջական մշակութաբնական լանդշաֆտ, որը միավորում է Տաթևի վանական համալիրը և Որոտանի կիրճը։

Սա ոչ միայն ժառանգության պահպանմանն ուղղված եզակի ներդրում է, այլև Հայաստանի գոյաբանական անվտանգության ապահովման գործողություն, որը հաստատում է պատմական իրավահաջորդության և ինքնության մեր իրավունքը»։ Նախագծի շրջանակներում 2023–2024 թվականներին իրականացվել են մի շարք գիտական արշավներ և դաշտային հետազոտություններ, որոնց արդյունքը դարձել է օբյեկտի նախնական անվանական դոսյեն։ Առաջադրվող տարածքի ընդհանուր մակերեսը կազմել է 7 490 հեկտար, բուֆերային գոտին՝ 20 180 հեկտար։ Համալիրի մեջ ներառվել են Տաթևի վանական համալիրը, վանական միաբանությունները, Որոտանի կիրճը՝ նեոլիթից մինչև XIX դարի հնագույն բնակավայրերով, եկեղեցիներ, մատուռներ, գերեզմանոցներ, գյուղատնտեսական լանդշաֆտներ, ինչպես նաև պատմական ենթակառուցվածքներ՝ ջրամատակարարում, քարավանատներ, կամուրջներ և ճանապարհներ։

Կոնֆերանսը դարձավ բաց մասնագիտական հարթակ՝ նման ընդարձակ և բազմաֆունկցիոնալ տարածքի կառավարման հետ կապված մարտահրավերների քննարկման համար։ Միջոցառման ընթացքում փաստագրվեց հաջողված միջազգային փորձը, բացահայտվեցին ընդհանուր խնդիրներն ու ռիսկերը, մշակվեցին գործնական մոտեցումներ՝ ժառանգության պահպանման և տեղական համայնքների կյանքում դրա ներառման, ինչպես նաև պետություն-մասնավոր գործընկերության զարգացման համար։

Հիմնական զեկույցները ներկայացրեցին ժառանգության ոլորտի միջազգային փորձագետներ և մասնագետներ, որոնց թվում էին Նարինե Տյուտչևան, Անտուան Բրուգերոլը՝ ICOMOS Ֆրանսիայի և CIVVIH-ի փոխնախագահ, Իվ Դոշը՝ Ֆրանսիայի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ասոցիացիայի նախագահ, Կատերինա Մադոնին՝ ICOMOS Ֆրանսիայի փոխնախագահ, Խաչիկ Հարությունյանը՝ ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության «Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն և այլք։ Աշխատաժողովի շրջանակներում տեղի ունեցան պանելային քննարկումներ՝ գիտական հանրության, մասնագիտական ասոցիացիաների, միջազգային կազմակերպությունների, պետական կառույցների և քաղաքացիական հատվածի ներկայացուցիչների մասնակցությամբ։ Ելույթների նյութերն ու տեսագրությունները հասանելի են հետևյալ հղումով»,- ասված է հաղորդագրությունում։

Լրահոս

Չինաստանի արտգործնախարարը հունիսի 30-ից հուլիսի 6-ը կայցելի ԵՄ
Ջասթին Բիբերը փոխեց անունը Instagram-ում
ԱԱԾ-ն շրջապատել է հոգեւորականներին. Մայր Աթոռում պայթյունավտանգ է
«Ձեր երեխեքին չպետք է մկրտեն, ամո՛թ»․ քաղաքացիները՝ ուժայիններին
Սա ԱԱ՞Ծ է, թե՞ ՔՊ-ի անվտանգություն ծառայություն. խոչընդոտում են լրագրողների աշխատանքը
Իսրայելի ռազմաօդային ուժերը հարվածել են «Հեզբոլլահ»-ի ռազմական օբյեկտին Լիբանանի հարավում
Մայր Աթոռ ժամանեցին նաև կարմիրբերետավորները
Փաշինյանը անցավ պլան «Բ»–ին. «Ես լավ ճանաչում եմ Նիկոլ Փաշինյանին. նա կանգ չի առնելու»
Ամեն ջանք ի գործ ենք դնելու, որ արդարությունը գործի․ Վեհափառ
Սրբազանը հիմա գնալու է մեր փաստաբանի հետ, մենք կգնանք Վեհարան, քննարկումներ կունենանք․ Վեհափառ
Գերլարված իրավիճակ Մայր Աթոռում. ԱԱԾ-ն քաշքշում է հոգևորականներին
Ես այս երկրի համար սպառնալիք չեմ, սպառնալիքը կառավարությունում է․ Միքայել սրբազանին ԱԱԾ-ն տանում է
Եկել են իմ հետեւից, սպառնում են բռնությամբ, ես կգնամ. Միքայել Սրբազան
Էստոնիան պատրաստ է ընդունել ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցների միջուկային զենքով ինքնաթիռները
Կարևոր
Լարված իրավիճակ․դիմակավորված անձինք մտել են Շիրակի առաջնորդարան
Դուք, ձեր զավակները մկրտվա՞ծ են, ամոթի զգացում ունե՞ք. ԱԱԾ մտավ Մայր Աթոռ
Ֆրանսիացի լրագրողը մեկնաբանում է Սամվել Կարապետյանի ձերբակալությունը
Al Jazeera․ Իսրայելի հարվածների հետևանքով Գազայում 24 ժամվա ընթացքում զոհվել է ավելի քան 70 մարդ
Կարևոր
Հոգևոր դասը պատրաստ է կալանավորվել․ Հայր Ասողիկ
Ճապոնիայում 2022 թվականից ի վեր առաջին անգամ մահապատժի են ենթարկել հանցագործի

Լրացուցիչ նորություններ

...

«Ձեր երեխեքին չպետք է մկրտեն, ամո՛թ»․ քաղաքացիները՝ ուժայիններին

Մայր Աթոռ ժամանեցին նաև կարմիրբերետավորները

Եկել են իմ հետեւից, սպառնում են բռնությամբ, ես կգնամ. Միքայել Սրբազան

Լարված իրավիճակ․դիմակավորված անձինք մտել են Շիրակի առաջնորդարան

Դուք, ձեր զավակները մկրտվա՞ծ են, ամոթի զգացում ունե՞ք. ԱԱԾ մտավ Մայր Աթոռ

Հոգևոր դասը պատրաստ է կալանավորվել․ Հայր Ասողիկ

ՈՒՂԻՂ. ԱԱԾ-Ն ներխուժել է Մայր Աթոռ․ ինչ է կատարվում

Այն, ինչ այսօր կատարվում է մեր երկրում, ձեր մեղքն է՝ հայ քաղաքական գործիչներ ու կուսակցություններ․ Հայր Ասողիկ

Միքայել Սրբազանի բնակության հասցեում քննչական գործողություններ են կատարվում

Պոլիկլինիկայի բուժքույրերը կաշառք են վերցրել՝ մի շարք անձանց չպատվաստելու, սակայն տեղեկանք տրամադրելու համար

Խոշոր հրդեհ՝ Ծարավ Աղբյուր փողոցում. դեպքի վայր է մեկնել 6 հաշվարկ. տարհանվել է 350 բնակիչ, այրվում են մեքենաներ

30 դիմակավորված անձինք ներխուժել են Շիրակի առաջնորդարան

ՀԷՑ-ը տեղեկացնում է, հունիսի 27-ին լույս չի լինի․ հասցեներ

21-ամյա երիտասարդը կալանավորվել է

Հունիսի 27-ին կդադարեցվի Արաբկիր վարչական շրջանի որոշ հասցեների գազամատակարարումը

Հակաեկեղեցական շարժման յուրաքանչյուր փորձ ինչպես անցյալում, այնպես էլ այսօր դատապարտված է ձախողման. Պարույր քահանա Ավետիսյան

Քաղաքական շոուների այլընտրանքը նոր ժողովրդական պայքարի ճակատի ստեղծումն է. Արման Վարդանյան (տեսանյութ)

Աշտարակի համայնքային ոստիկանները թմրամիջոցի իրացման դեպք են բացահայտել՝ հայտնաբերելով 30 գրամից ավել

Թրամփը հիասթափված է Պուտինից․ Մակրոնի կոչը՝ ՄԱԳԱՏԷ-ին շուտ վերսկսել առաքելությունը Իրանում (տեսանյութ)

Որ բանտում է գտնվում Բագրատ Սրբազանը