Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$575.63

BTC

$69627

ADA

$0.355395

ETH

$2499.08

SOL

$166.66

10 °

Yerevan

2 °

Moscow

34 °

Dubai

12 °

London

16 °

Beijing

11 °

Brussels

17 °

Rome

13 °

Madrid

BNB

$575.63

BTC

$69627

ADA

$0.355395

ETH

$2499.08

SOL

$166.66

10 °

Yerevan

2 °

Moscow

34 °

Dubai

12 °

London

16 °

Beijing

11 °

Brussels

17 °

Rome

13 °

Madrid

Տնտեսական ակտիվության... ազատ անկումը. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Արտաքին գործոններով պայմանավորված Հայաստանի տնտեսական վերելքի ժամանակահատվածն ավարտվում է, ու տնտեսությունն այլ փուլ է թևակոխում։

Չնայած տնտեսական ակտիվությունը դեռևս որոշակիորեն բարձր մակարդակի վրա է, բայց ամիսներ շարունակ նվազման միտումներ է գրանցում։

Այս ամենն արտացոլվում է նաև Համաշխարհային բանկի զեկույցում, որտեղ նշվում է, թե օգոստոսին Հայաստանի տնտեսական աճը տարեկան կտրվածքով փոքրինչ դանդաղել է՝ 6,2 %-ից հասնելով 5,6 %-ի։ Տարվա ամիսների կտրվածքով վերլուծելու դեպքում կտեսնենք, որ ՀՀ տնտեսական ակտիվության աճի տեմպերը վերջին ամիսներին էականորեն դանդաղել են տարեսկզբի բարձր աճերի համեմատ։

Այնուամենայնիվ, սեպտեմբերին նկատվել է աճի տեմպի որոշակի արագացում, ինչը հիմնականում պայմանավորված է ծառայությունների և արդյունաբերության աճերի արագացմամբ։ 

Վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ 2024 թ. հունվար-սեպտեմբեր ամիսների աճին առևտրի և արդյունաբերության նպաստումները եղել են 8,3 և 2,7 տոկոսային կետով։ Աճի համար պայմաններ են ստեղծել նաև ծառայությունների և շինարարության ոլորտները՝ համապատասխանաբար 1,4 և 0,8 տոկոսային կետով:

Միևնույն ժամանակ, նկատենք, որ, չնայած շինարարության ոլորտում աճը շարունակվում է, սակայն այն այս տարվա սեպտեմբերին կազմել է 14,7%, սակայն օգոստոսի համեմատ դանդաղել է 1,8 տոկոսային կետով, իսկ հունվար-սեպտեմբեր ամիսների աճը կազմել է 15,9%՝ դանդաղելով 0,3 տոկոսային կետով:

Ճիշտ է, բնակարանային շինարարության նկատմամբ հետաքրքրությունը դեռևս պահպանվում է, սակայն երբ 2025թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ կմտնեն հիփոթեքային վարկի շրջանակներում եկամտահարկի վերադարձի սահմանափակումները, ապա այն իր բացասական ազդեցությունը կունենա շինարարության ոլորտի աճի վրա։ 

Ինչպես ցույց է տալիս «Լույս» հիմնադրամի կատարած վերլուծությունը, այս տարվա վերջին ամիսներին տնտեսական ակտիվությունն ավելի է նվազելու, քանի որ նախորդ տարվա վերջին ամսիներից վերարտահանման՝ մասնավորապես ոսկերչական գործունեության արագացմամբ պայմանավորված՝ տնտեսական ակտիվության արագացումն արդեն սարերի հետևում է։

Որոշակի ամիսների միայն արտահանման մեկ երրորդը կազմում էր ոսկու և ադամանդների վերարտահանումը Ռուսաստանից դեպի Արաբական Միացյալ Էմիրություններ և Հոնկոնգ։

Շատ մասնագետներ զգուշացնում էին, որ վերարտահանման վրա հիմնված տնտեսական բարձր աճի էֆեկտը խաբուսիկ է, և երկարաժամկետ արդյունքներ չի կարող ապահովել, բայց նրանց լսող չկար։ Կարևորը գեղեցիկ ցուցանիշներ ցույց տալն էր։

Ու հիմա արդեն ոսկերչական գործունեության արգելակման պայմաններում առևտրի աճի տեմպն աստիճանաբար դանդաղում է, ինչն իր արտացոլումն է գտնում առևտրի հաշվեկշռում։ 

Առևտրի ոլորտում սեպտեմբերին գրանցվել է 13,4 % աճ, որը 1,5 տոկոսային կետով ցածր է նախորդ ամսվա ցուցանիշից:

Ըստ երևույթին, հաջորդ ամսվանից ավելի կդանդաղի։ Արտահանման աճը ևս դանդաղել է՝ այս տարվա սեպտեմբերին կազմելով 38,9 % և նախորդ ամսվա համեմատ իջնելով 26,1 տոկոսային կետով: Այս ցուցանիշները ևս մեկ անգամ ցույց են տալիս, թե արտահանման մեջ ինչ մեծ մասնաբաժին էին կազմում ոսկերչական ապրանքները։ Ներմուծման աճի տեմպը ևս էականորեն դանդաղել է:

Այս ոլորտում աճը 2024 թ. սեպտեմբերին կազմել է 11,9%՝ էականորեն ցածր լինելով ինչպես տարեսկզբի, այնպես էլ նախորդ ամսվա ցուցանիշներից:

Նման իրողությունը մի կողմից կապված է նույն ոսկերչական ապրանքների վերարտահանման ծավալների նվազման, իսկ մյուս կողմից՝ այլ ապրանքախմբերի գծով ներմուծման նվազման կամ ներքին պահանջարկի նվազման հետ: 

Պետք է նաև հաշվի առնել, որ Հայաստանի տնտեսական խնդիրները կարող են խորանալ, քանի որ ՀՀ տնտեսությունը պատրաստ չէ կտրուկ ցնցումների, որոնք կարող են պայմանավորված լինել արտաքին տնտեսական գործոններով։

Օրինակ՝ Ուկրաինայում ընթացող պատերազմի ֆոնին ռուսական շուկայում տեղի ունեցող տնտեսական տեղաշարժերը, Ռուսաստանի նկատմամբ խիստ պատժամիջոցները, ռուբլու արժեզրկումը, գնաճը և այլ հանգամանքներ կարող են էական բացասական ազդեցություն ունենալ Հայաստանի տնտեսության վրա։

Պատահական չէ, որ զբոսաշրջությունից և տրանսֆերտներից ստացված Հայաստանի եկամուտները խիստ նվազել են:

Այս երկու ոլորտն էլ էականորեն փոխկապակցված են Ռուսաստանից մարդկանց ու կապիտալի հոսքերի հետ: 

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Լրահոս

Նիկոլ Փաշինյանը ներկա է գտնվել Երվանդ Մանարյանի արձանի բացման արարողությանը
Կարևոր
Խամենեին սպառնացել է ջախջախիչ պատասխան տալ Իսրայելին և ԱՄՆ-ին
Որքան երկար է Կիևը Արևմուտքի աջակցությամբ խախտում պայմանավորվածությունները, այնքան քիչ տարածք է մնում նրան. Լավրով
Արամ Ա-ն և Լուիս Մորենո Օկամպոն քննարկել են արցախահայերի իրավունքներին վերաբերող հարցեր
Ոստիկանությունը գտնվում է իշխանությունն ուզուրպացրած անձանց ձեռքում`պատանդի կարգավիճակով. Ավետիսյան
Ինձ ապօրինի ձերբակալում է ձեր աջակցությունը ստացող ոստիկանությունը. ուղերձ՝ ԱՄՆ դեսպանին
Նոյեմբերի 1-ին «Երևանի ավտոբուս» ՓԲԸ-ի կողմից հավաքագրվել է 31 678 200 ՀՀ դրամ, որից 5 215 300-ը վալիդատորների միջոցով
Դեմոկրատների մի խումբ Բայդենից պահանջել է պարզաբանել ԱՄՆ-ի դերը Մերձավոր Արևելքում հակամարտությունում
Ինչո՞ւ Հայաստանը դեռևս ՄՔԴ հայց չի ներկայացրել Ադրբեջանի դեմ. պարզաբանում
Ղազախստանին առաջարկել են դառնալ BRICS-ի գործընկեր
Իսրայելը գրանցել է Լիբանանից արձակված 15 հրթիռ
Այս տարվա առաջին 9 ամիսներին Երևան-Կապան-Երևան չվերթից օգտվել է 899 ուղևոր․ «Հետք»
COP29-ը տեղի չէր ունենա Ադրբեջանում, եթե անցյալ տարի ՀՀ իշխանությունը վետո դներ ՄԱԿ որոշման վրա. Վարուժան Գեղամյան
Բոլիվիայի նախկին նախագահ Մորալեսը հացադուլ է հայտարարել
ՈւՂԻՂ. Հովհաննես Ավետիսյանն իր ապօրինի ձերբակալումից հետո ուղերձով դիմում է ՆԳՆ-ին ու ԱՄՆ դեսպանին
Կարևոր
Իսպանիայում հորդառատ անձրևների հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 207-ի
Ցեղասպանության ժխտումը հղի է նոր ողբերգություններով, ՀՀ անվտանգությունը նոր հարվածի տակ են դնում. Տիգրան Աբրահամյան
«Նոա»-«Ուրարտու» հանդիպման ժամանակ երկրպագուները դարձյալ պահանջում են ՀՖՖ նախագահի հրաժարականը
Իրանը կարող է հսկայական վնաս հասցնել Իսրայելին. The Wall Street Journal
Մայր Տաճարի վերաօծումից հետո առաջին անգամ տեղի կունենա եպիսկոպոսական ձեռնադրություն եւ օծում

Լրացուցիչ նորություններ

...

Քյարամյանն իրեն ճիշտ չի պահել, բայց դու էլ չես զիջել, ավելի զուսպ լինեիր․ «Հրապարակ»

ՔՊ նիստում իրար «բմբլել են»․ «Հրապարակ»

«Սիրտը մաքուր էր, անկեղծ էր, ընկերասեր, հյուրասեր». սերժանտ Կարեն Միրզոյանն անմահացել է նոյեմբերի 7-ին Շուշիում. «Փաստ»

Մեքենաները խուզարկել են, զենք չեն գտել, ասել են` վաղը կգաք բաժին, թե չէ` բերման կենթարկենք. «Հրապարակ»

«Կարմիր գծերը» և ուրացման շարունակական ընթացքը. «Փաստ»

«Հրապարակ». Գյումրիում ուզում են Վանաձորի սցենարը կրկնել

«Չեմ նախանձում հաջորդ իշխանություններին, որոնց վրա լուրջ բեռ է դրվելու». «Փաստ»

«Հրապարակ». Պաստառներ փակցրած դպրոցական աղջիկներից առգրավել են իրեր ու չեն վերադարձրել

Բա որ «շեֆը» զայրանա. «Փաստ»

Արցախից բռնի տեղահանված անձանց սոցիալական աջակցություն կտրամադրվի ևս 3 ամիս, որից հետո այն կտրամադրվի բացառապես առանձին խմբերի. «Փաստ»

«Հրապարակ». Միլիարդավոր դոլարներ են վատնվել. Քրեական վարույթ է հարուցվել

Թուրքիայում ավելի ու ավելի են ընդգծվում ազգայնական, այլատյաց տրամադրությունները. «Փաստ»

«Ժողովուրդ». Քոչարյանը համախոհներ է փնտրում, որ չպաշտոնազրկվի. ՔՊ փակ նիստի հետքերով

Հայտարարագիր է ներկայացրել պոտենցիալ հայտարարատու անձանց մոտ կեսը. «Փաստ»

Ինչպե՞ս է Նարեկ Նալբանդյանը ոսկու հանք ձեռք բերել. «Փաստ»

1.5 մլն հայ սպանելը, Միրզոյանի կարծիքով, «Պատմության» անցք է. «Հրապարակ»

Սրբազանը մեկնել է Մոսկվա. «Հրապարակ»

«Ժողովուրդ». Ալեն Սիմոնյանն էլի աչքի է ընկել խուլիգանական վարքով. ԱԺ միջանցքում խայտառակ միջադեպ գրանցվեց

«Հրապարակ». Սրբուհի Գալյանի «պռավադնիկները»

«Հրապարակ». Գողականների հարկի տակ՝ մարդու իրավունքների մասին