Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$658.32

BTC

$107724

ADA

$0.560973

ETH

$2450.05

SOL

$149.12

26 °

Yerevan

20 °

Moscow

37 °

Dubai

19 °

London

27 °

Beijing

33 °

Brussels

24 °

Rome

35 °

Madrid

BNB

$658.32

BTC

$107724

ADA

$0.560973

ETH

$2450.05

SOL

$149.12

26 °

Yerevan

20 °

Moscow

37 °

Dubai

19 °

London

27 °

Beijing

33 °

Brussels

24 °

Rome

35 °

Madrid

«Հայաստան-Արևմուտք հարաբերությունների մասով ամեն ինչ զուտ խոսքի մակարդակի վրա է». «Փաստ»


«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

2024 թվականը մոտենում է ավարտին, և թերևս ժամանակն է որոշակիորեն ամփոփելու, թե ներքաղաքական և արտաքին քաղաքականության դաշտում ինչ զարգացումներ գրանցվեցին: Քաղաքական վերլուծաբան Ռուբեն Մարգարյանն անցնող տարվա ներքաղաքական ամենակարևոր իրադարձությունն է համարում շարժումը, որ գլխավորում էր Բագրատ Սրբազանը:

«Այն հիմա մարել է, բայց, իմ կարծիքով, կարևոր էր այնքանով, որ ցույց տվեց հասարակության գոնե զգալի մասի ընդվզումն այն քաղաքականության դեմ, որը վարվում է իշխող թիմի կողմից արտաքին ճակատում, խոսքն Ադրբեջանի պահանջները բավարարելու քաղաքականության մասին է։

Այս շարժումը ցույց տվեց, որ մարդկանց մեջ կա այդ բողոքը, մարդիկ նորից պատրաստ են դուրս գալ փողոց և իրենց պահանջները ներկայացնել», - «Փաստի» հետ զրույցում ասում է Մարգարյանը: Թե ինչ ակնկալել ներքին քաղաքական զարգացումների տեսանկյունից, վերլուծաբանն ընդգծում է՝ շատ դժվար է առանձնացնել արտաքին քաղաքականությունը ներքինից: «Ներքին մեծ ընդվզումները լինում են, երբ արտաքին մարտահրավերներ են ի հայտ գալիս: Ուստի ներքին քաղաքականությունից ակնկալիքները կապված են արտաքին մարտահրավերների հետ», - հավելում է նա: Ի՞նչ պատկեր ունեցանք 2024 թ.-ին արտաքին քաղաքականության դաշտում:

«Շարունակվում է նույն գործընթացը, որը, կարելի է ասել, կար 2018 թ.-ից: Իշխանափոխությունից հետո առաջին ահազանգերը եղան, որ Ադրբեջանն իր դիրքերն առաջ է բերել Նախիջևանի հատվածում: Հետո աստիճանաբար սկսեցին ճնշում բանեցնել, որ պետք է Ադրբեջանին զիջման գնալ: Նկատի ունեմ թեկուզ Բոլթոնի հանրահայտ այցը Հայաստան և այլն: Այդ ամբողջ գործընթացը, որ Հայաստանը պետք է քայլ առ քայլ ինչոր զիջումների գնար, շարունակվել է նաև 2024 թ.-ին սահմանազատման գործընթացով, երբ Հայաստանը բավարարեց Ադրբեջանի պահանջը, հանձնեց որոշ տարածքներ Հայաստանի հյուսիսում՝ անունը դնելով սահմանազատում: 

Ի՞նչ կլինի 2025 թ. -ին: Այդ նույն գործընթացներն ուժի մեջ են: Հայաստանի իշխանությունները վերջերս ասացին, որ նոր հանդիպում պետք է լինի, նոր հատված առանձնացվի սահմանազատման համար, ոչ մի փոփոխություն իրենց մոտեցման մեջ չկա, այսինքն՝ գնալու են սահմանազատման այնտեղ, որտեղ կասի Ադրբեջանը։ Այդ գործընթացներով պայմանավորված՝ նաև ներքին զարգացումներ կլինեն, այսինքն՝ որքան ավելի սուր մեր առջև կանգնեն այդ մարտահրավերները, այդքան ուժեղ ներքին արձագանք կլինի:

Բացի սահմանազատումից, կան այլ պահանջներ՝ Թուրքիան և Ադրբեջանը պարբերաբար խոսում են «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին, շարունակվում են զրույցները Սահմանադրության մասին: Հայաստանի իշխանություններն ընդհուպ մոտեցել են «Խաղաղության պայմանագրի» ստորագրմանը, բայց Ադրբեջանի նախապայմանները մնում են, ու ոչ մի նշան չկա, որ իրենք պատրաստ են այդ պայմանից հրաժարվել՝ հանուն Հայաստանի հետ ինչոր թուղթ ստորագրելու:

Պահանջների ամբողջ շղթան մնում է, պարբերաբար ուրիշ խնդիրներ են ավելանում՝ Հայաստանի ապառազմականացում, «փախստականների վերադարձ» և այլն: Երևի 2025 թ.-ից առաջ կարող է մի քիչ խաղաղ շրջան լինել: Դա կապված է նրա հետ, որ այլ տարածաշրջաններում լարված է, նկատի ունեմ Սիրիայի, Ուկրաինայի դեպքերը: Հիմա միգուցե այդքան նպատակահարմար չէ, նկատի ունեմ ոչ թե մեզ կամ Ադրբեջանին, այլ ուրիշ խաղացողներին, ևս մեկ լարվածության օջախ ստեղծելը: Բայց վաղ թե ուշ այս հարցերը կրկին առաջ են գալու: Նորից լինելու են Ադրբեջանի պահանջները: Ի՞նչ կմոգոնեն Հայաստանի իշխանությունները՝ բացատրելու համար, թե ինչու պետք է հաջորդ քայլն անեն բավարարելու այդ պահանջներից որևիցե մեկը, դժվար է ասել:

Պատմությունը մեջտեղ կբերեն, սոցիալական հոգեբանությունը, մեր ապապետական մտածողությունը և այլն: Կանխատեսում եմ, որ շատ դժվար կանխատեսելի իրավիճակ է, ցանկացած պահի կարող է իրավիճակ փոխվել՝ ընդհուպ, օրինակ՝ մինչև արտահերթ ընտրություններ»,-ասում է մեր զրուցակիցը: Քննարկում ենք անցնող տարում հայռուսական հարաբերությունների և Հայաստան Արևմուտք շփումների բնույթը: «Հայաստան Ռուսաստան հարաբերություններում նույն միտումը շարունակվում է, Հայաստանն ուզում է ցույց տալ, որ քայլ առ քայլ թուլացնում է Ռուսաստանի ազդեցությունը մեր տարածաշրջանում:

Երբ Արցախից խաղաղապահները դուրս եկան, ՀԱՊԿից տարանջատվելու գործընթացն ավելի ուղղակի սկսեց տարվել: Ասում են՝ ՀԱՊԿը հայտարարություն չարեց, որ Ադրբեջանն ագրեսոր է: Նույն բանը կարող է Ադրբեջանն ասել ՀԱՊԿ ին՝ ինչո՞ւ չեք ասում, որ Հայաստանն ագրեսոր է, երբ Փաշինյանը ճանաչել է, որ ինքն ագրեսոր է, տարածքներ է վերադարձնում: Տրամաբանություն չկա՞ դրա մեջ: Իհարկե, կա: ՀԱՊԿը խուսափում է այդպիսի հայտարարություններից, ասում՝ կարող ենք ձեզ օգնել ուրիշ ձևով՝ տեխնիկապես, զորավարժություններով, մոնիտորինգով, բայց մի պահանջեք մի բան, որ հետո մյուս կողմն էլ կարող է պահանջել։

Հայռուսական հարաբերություններն այդ ծիրի մեջ են: Կարծում եմ, որ հիմա մի շրջան է, երբ Նիկոլ Փաշինյանն ուզում է կողմնորոշվել՝ գնա՞լ ավելի կտրուկ քայլի, թե ոչ: Դա պայմանավորված է ԱՄՆ ում իշխանափոխությամբ: Աշխարհում շատ մեծ ակնկալիք կա, որ այդ իշխանափոխությունից հետո կարող է ընդհանուր լարվածությունը գնալ դեպի թուլացում: ԱՄՆ նորընտիր նախագահն ավելի կողմ է հիմնականում զբաղվել Ամերիկայի խնդրով, դրսի հետ կարգավորել հարաբերությունները:

Եթե այդ միտումը շարունակվեց, կարող է ՀԱՊԿից վերջնական դուրս գալու խնդիր չլինի: Այս պահի դրությամբ, երբ ԱՄՆ նախագահը Թրամփը չէ, տեսնում ենք, որ Ռուսաստանի վրա ճնշումն ավելի ուժեղացնելու միտում կա, որպեսզի հետո ավելի հեշտ լինի բանակցել: Այս միջանկյալ շրջանում Հայաստանի իշխանությունները կամուկացի մեջ են՝ գնա՞լ կտրուկ քայլերի և վերջնականապես դուրս գալ ՀԱՊԿից, թե՞ ձգել, տեսնել ինչ կլինի հունվարի 28-ից հետո, ինչպես կզարգանան իրադարձությունները:

ՀայաստանԱրևմուտք հարաբերությունների մասով ամեն ինչ զուտ խոսքի մակարդակի վրա է: Արևմուտքից մեզ բազմաթիվ սիրուն խոստումներ են տալիս, որոնցից մեծ մասը չի կատարվում, կատարվում է միայն այն, որ պարբերաբար ինչոր գումարներ են տալիս վարկի կամ գրանտների միջոցով, որ Հայաստանի իշխանությունը մեղմացնի ներքին մարտահրավերները՝ Արցախից տեղահանվածներին գումար տա, ինչոր շինարարություն անի, փառատոններ կազմակերպի, որ ներքին լարվածություն չլինի: Այլ մակարդակի օգնություն Արևմուտքը ռեալ չի տալիս, հայտարարում էին, որ թույլ չենք տա Ղարաբաղում էթնիկ զտում, բայց թույլ տվեցին, դա էլ անցավ, գնաց:

Նույնիսկ մեր գերիների հարցով չեն կարողանում որևէ իրական քայլ անել: Իշխանություններն այդ ամենը հասկանում են, բայց իրենց երևի ավելի հարմար է Արևմուտքի այդ գումարներով փորձել հարցերը լուծել: Իսկ արտաքին պարտքը ավելանում է, թե դրա վերջն ինչ է լինելու, անհասկանալի է: Արևմուտքն առօրյա լուծումներ է տալիս հարցերին: Այլ ռեալ բան չենք տեսնում, Վրաստանը մեզ համար լավ օրինակ կարող է լինել, նա դարձավ ԵՄ թեկնածուանդամ, բայց այնպիսի պահանջներ դրեցին նրա առջև, որ հետքայլ արեց»,- նշում է վերլուծաբանը: Նույն քաղաքականությունը շարունակվելո՞ւ է նաև Արցախի հարցով:

«Կարող է ինչոր բան փոխվել միայն այն դեպքում, եթե ուկրաինական պատերազմը վերջանա, և աշխարհում կայունությունն ավելանա: Երբ աշխարհում կայուն իրավիճակ ստեղծվի, հնարավոր է՝ Հայաստանը կարողանա ինչոր հարցեր բարձրացնել: Իսկ հիմա ամեն տարի հետընթաց է արձանագրվում»,- եզրափակում է Ռուբեն Մարգարյանը:

 ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Լրահոս

Ամո՛թ. ՔՊ-ականները հրաժարվել են միանալ հայ գերիների ազատ արձակման վերաբերյալ բանաձևին․ Զոհրաբյան (տեսանյութ)
Մեծ Բրիտանիայի վարչապետը լիակատար աջակցություն է հայտնել ֆինանսների նախարար Ռեվսին
Սրանք միայն «սատանա բռնելով» չեն սահանափակվելու․ արդեն գրոհում են Վեհարանը․ Աննա Մկրտչյան (տեսանյութ)
Դա ոչ թե ազգայնացում է, այլ ռեկետի գործընթաց (տեսանյութ)
Ֆրանսիան զգուշացրել է Գերմանիային Պուտին-Մակրոն հեռախոսազրույցի վերաբերյալ
ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը խոսել է ԱՄՆ-ից Ուկրաինային զենքի մատակարարման մասնակի դադարեցման մասին
Մարդու առևանգում և ֆիզիկական ներգործություն. քրեական ոստիկանները ձերբակալել են երկու անձի
Ֆրանսիայի նախագահը պարզել է Պուտինի դիրքորոշումը Ուկրաինայի հարցում
Փեզեշքիան. Իրանը չի ցանկանում որևէ մեկի հետ առճակատում
Այս ծանր ու դժվարին օրերին կարևոր է միջազգային կառույցների աջակցությունը հայ ժողովրդին․ Վեհափառ
Մասկը գովաբանել է Թրամփին. Զախարովան խոսել է Ադրբեջանի գործողությունների դրդապատճառների մասին
«Ներդրողը կասի՝ կարող է մի օր ես էլ մտնեմ եկեղեցի, իմ հետեւից էլ գան․ տեռոր է»․ Գառնիկ Դանիելյան
Թուրքիայում երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Մակրոնը գնահատել է Պուտինի դիրքորոշումը Իրանի հարցում
Փաշինյանն ինչ գլխից փչում է՝ գրում է, հլու–հնազանդ իրավապահներն էլ կատարում են․ Մանուկյան
Սլովակիան Ուկրաինային կմատակարարի «Բոզենա-5» ականազերծման ութ համակարգ
Երևանի քաղաքապետի վերաքննիչ բողոքն՝ ընդդեմ Իշխան Սաղաթելյանի, մերժվեց․ փաստաբան
Ynet. Դատարանը Նեթանյահուին ազատել է ցուցմունք տալուց՝ ԱՄՆ այցի պատճառով
Օրբանը ողջունում է Պուտին-Մակրոն հեռախոսազրույցը
FT. ԱՄՆ-ի զինամթերքի կրճատումը կվնասի Ուկրաինայի ռազմական պլանավորմանը

Լրացուցիչ նորություններ

...

Նիկոլ Փաշինյանը քասթինգ է հայտարարել. հարսանիքը հետաձգել են

ՀԷՑ-ի պետականացման նախագծերում կան բացեր, ընդունումը կարող է հանգեցնել բյուջեի եկամուտների փոփոխության. Փաշինյան. «Ժողովուրդ»

«Հրապարակ». Հարսանիքը հետաձգել են

«Հրապարակ». Սերժ Սարգսյանն է Վեհափառին խորհուրդ տվել՝ հետ պահել Սրբազանին

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը քասթինգ է հայտարարել ՀԷՑ–ի պետական կառավարչի տեղի համար

«Ժողովուրդ». Նախարար Գևորգ Պապոյանը 4 տարում 2 բնակարան է գնել

«Դոմփել» բառի համար էլ է Փաշինյանը պարզաբանումներ ուղարկել ԿԿ հանձնաժողովին. «Ժողովուրդ»

Ծերուկն անկառավարելի է դարձել. Անդրանիկ Քոչարյանն ընդդեմ ՔՊ խմբակցության. «Ժողովուրդ»

«Ժողովուրդ». Փաշինյանը ճնշում է իրավապահներին՝ եկեղեցու դեմ արշավը շարունակելու համար

Այս իշխանությունների «սնունդը» հենց ատելությունն ու թշնամանքն են․ «Փաստ»

«Ժողովուրդ». Արտահերթ նստաշրջան՝ ԱԺ-ում. սպասվում է լարված մթնոլորտ

Վտանգավոր աղմուկ-աղաղակ՝ նեղ քաղաքական շահերի սպասարկման ճանապարհին․ «Փաստ»

Ովքե՞ր են այս ամենի «շահառուները»․ «Փաստ»

«Հրապարակ». Սամվել Կարապետյանը ցանկացել է «մենակ նստել»

«Հնարավոր զարգացման երկու սցենար կարող է լինել՝ կա՛մ ՀԷՑ-ի սնանկացում և էներգետիկ ճգնաժամ, կա՛մ սակագների էական բարձրացում». «Փաստ»

Ովքե՞ր և ինչպե՞ս տապալեցին իմպիչմենտի շուրջ կոնսենսուսը. «Փաստ»

Եկեղեցու դեմ պատերազմում Նիկոլ Փաշինյանի հույսը մնացել են մի քանի «աբիժնիկները». «Փաստ»

Հասան ԱԱԾ նախկին տնօրեն Կառլոս Պետրոսյանի գույքին. «Հրապարակ»

Էժանագին շոուներ՝ ՀԷՑ–ի վերաբերյալ. «Հրապարակ»

«Փաստ». Ի՞նչ են պայմանավորվել Թուրքիայի հետ