Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$662.39

BTC

$109926

ADA

$0.598995

ETH

$2597.64

SOL

$152.7

21 °

Yerevan

22 °

Moscow

33 °

Dubai

21 °

London

26 °

Beijing

18 °

Brussels

32 °

Rome

30 °

Madrid

BNB

$662.39

BTC

$109926

ADA

$0.598995

ETH

$2597.64

SOL

$152.7

21 °

Yerevan

22 °

Moscow

33 °

Dubai

21 °

London

26 °

Beijing

18 °

Brussels

32 °

Rome

30 °

Madrid

«Հայաստան-Արևմուտք հարաբերությունների մասով ամեն ինչ զուտ խոսքի մակարդակի վրա է». «Փաստ»


«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

2024 թվականը մոտենում է ավարտին, և թերևս ժամանակն է որոշակիորեն ամփոփելու, թե ներքաղաքական և արտաքին քաղաքականության դաշտում ինչ զարգացումներ գրանցվեցին: Քաղաքական վերլուծաբան Ռուբեն Մարգարյանն անցնող տարվա ներքաղաքական ամենակարևոր իրադարձությունն է համարում շարժումը, որ գլխավորում էր Բագրատ Սրբազանը:

«Այն հիմա մարել է, բայց, իմ կարծիքով, կարևոր էր այնքանով, որ ցույց տվեց հասարակության գոնե զգալի մասի ընդվզումն այն քաղաքականության դեմ, որը վարվում է իշխող թիմի կողմից արտաքին ճակատում, խոսքն Ադրբեջանի պահանջները բավարարելու քաղաքականության մասին է։

Այս շարժումը ցույց տվեց, որ մարդկանց մեջ կա այդ բողոքը, մարդիկ նորից պատրաստ են դուրս գալ փողոց և իրենց պահանջները ներկայացնել», - «Փաստի» հետ զրույցում ասում է Մարգարյանը: Թե ինչ ակնկալել ներքին քաղաքական զարգացումների տեսանկյունից, վերլուծաբանն ընդգծում է՝ շատ դժվար է առանձնացնել արտաքին քաղաքականությունը ներքինից: «Ներքին մեծ ընդվզումները լինում են, երբ արտաքին մարտահրավերներ են ի հայտ գալիս: Ուստի ներքին քաղաքականությունից ակնկալիքները կապված են արտաքին մարտահրավերների հետ», - հավելում է նա: Ի՞նչ պատկեր ունեցանք 2024 թ.-ին արտաքին քաղաքականության դաշտում:

«Շարունակվում է նույն գործընթացը, որը, կարելի է ասել, կար 2018 թ.-ից: Իշխանափոխությունից հետո առաջին ահազանգերը եղան, որ Ադրբեջանն իր դիրքերն առաջ է բերել Նախիջևանի հատվածում: Հետո աստիճանաբար սկսեցին ճնշում բանեցնել, որ պետք է Ադրբեջանին զիջման գնալ: Նկատի ունեմ թեկուզ Բոլթոնի հանրահայտ այցը Հայաստան և այլն: Այդ ամբողջ գործընթացը, որ Հայաստանը պետք է քայլ առ քայլ ինչոր զիջումների գնար, շարունակվել է նաև 2024 թ.-ին սահմանազատման գործընթացով, երբ Հայաստանը բավարարեց Ադրբեջանի պահանջը, հանձնեց որոշ տարածքներ Հայաստանի հյուսիսում՝ անունը դնելով սահմանազատում: 

Ի՞նչ կլինի 2025 թ. -ին: Այդ նույն գործընթացներն ուժի մեջ են: Հայաստանի իշխանությունները վերջերս ասացին, որ նոր հանդիպում պետք է լինի, նոր հատված առանձնացվի սահմանազատման համար, ոչ մի փոփոխություն իրենց մոտեցման մեջ չկա, այսինքն՝ գնալու են սահմանազատման այնտեղ, որտեղ կասի Ադրբեջանը։ Այդ գործընթացներով պայմանավորված՝ նաև ներքին զարգացումներ կլինեն, այսինքն՝ որքան ավելի սուր մեր առջև կանգնեն այդ մարտահրավերները, այդքան ուժեղ ներքին արձագանք կլինի:

Բացի սահմանազատումից, կան այլ պահանջներ՝ Թուրքիան և Ադրբեջանը պարբերաբար խոսում են «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին, շարունակվում են զրույցները Սահմանադրության մասին: Հայաստանի իշխանություններն ընդհուպ մոտեցել են «Խաղաղության պայմանագրի» ստորագրմանը, բայց Ադրբեջանի նախապայմանները մնում են, ու ոչ մի նշան չկա, որ իրենք պատրաստ են այդ պայմանից հրաժարվել՝ հանուն Հայաստանի հետ ինչոր թուղթ ստորագրելու:

Պահանջների ամբողջ շղթան մնում է, պարբերաբար ուրիշ խնդիրներ են ավելանում՝ Հայաստանի ապառազմականացում, «փախստականների վերադարձ» և այլն: Երևի 2025 թ.-ից առաջ կարող է մի քիչ խաղաղ շրջան լինել: Դա կապված է նրա հետ, որ այլ տարածաշրջաններում լարված է, նկատի ունեմ Սիրիայի, Ուկրաինայի դեպքերը: Հիմա միգուցե այդքան նպատակահարմար չէ, նկատի ունեմ ոչ թե մեզ կամ Ադրբեջանին, այլ ուրիշ խաղացողներին, ևս մեկ լարվածության օջախ ստեղծելը: Բայց վաղ թե ուշ այս հարցերը կրկին առաջ են գալու: Նորից լինելու են Ադրբեջանի պահանջները: Ի՞նչ կմոգոնեն Հայաստանի իշխանությունները՝ բացատրելու համար, թե ինչու պետք է հաջորդ քայլն անեն բավարարելու այդ պահանջներից որևիցե մեկը, դժվար է ասել:

Պատմությունը մեջտեղ կբերեն, սոցիալական հոգեբանությունը, մեր ապապետական մտածողությունը և այլն: Կանխատեսում եմ, որ շատ դժվար կանխատեսելի իրավիճակ է, ցանկացած պահի կարող է իրավիճակ փոխվել՝ ընդհուպ, օրինակ՝ մինչև արտահերթ ընտրություններ»,-ասում է մեր զրուցակիցը: Քննարկում ենք անցնող տարում հայռուսական հարաբերությունների և Հայաստան Արևմուտք շփումների բնույթը: «Հայաստան Ռուսաստան հարաբերություններում նույն միտումը շարունակվում է, Հայաստանն ուզում է ցույց տալ, որ քայլ առ քայլ թուլացնում է Ռուսաստանի ազդեցությունը մեր տարածաշրջանում:

Երբ Արցախից խաղաղապահները դուրս եկան, ՀԱՊԿից տարանջատվելու գործընթացն ավելի ուղղակի սկսեց տարվել: Ասում են՝ ՀԱՊԿը հայտարարություն չարեց, որ Ադրբեջանն ագրեսոր է: Նույն բանը կարող է Ադրբեջանն ասել ՀԱՊԿ ին՝ ինչո՞ւ չեք ասում, որ Հայաստանն ագրեսոր է, երբ Փաշինյանը ճանաչել է, որ ինքն ագրեսոր է, տարածքներ է վերադարձնում: Տրամաբանություն չկա՞ դրա մեջ: Իհարկե, կա: ՀԱՊԿը խուսափում է այդպիսի հայտարարություններից, ասում՝ կարող ենք ձեզ օգնել ուրիշ ձևով՝ տեխնիկապես, զորավարժություններով, մոնիտորինգով, բայց մի պահանջեք մի բան, որ հետո մյուս կողմն էլ կարող է պահանջել։

Հայռուսական հարաբերություններն այդ ծիրի մեջ են: Կարծում եմ, որ հիմա մի շրջան է, երբ Նիկոլ Փաշինյանն ուզում է կողմնորոշվել՝ գնա՞լ ավելի կտրուկ քայլի, թե ոչ: Դա պայմանավորված է ԱՄՆ ում իշխանափոխությամբ: Աշխարհում շատ մեծ ակնկալիք կա, որ այդ իշխանափոխությունից հետո կարող է ընդհանուր լարվածությունը գնալ դեպի թուլացում: ԱՄՆ նորընտիր նախագահն ավելի կողմ է հիմնականում զբաղվել Ամերիկայի խնդրով, դրսի հետ կարգավորել հարաբերությունները:

Եթե այդ միտումը շարունակվեց, կարող է ՀԱՊԿից վերջնական դուրս գալու խնդիր չլինի: Այս պահի դրությամբ, երբ ԱՄՆ նախագահը Թրամփը չէ, տեսնում ենք, որ Ռուսաստանի վրա ճնշումն ավելի ուժեղացնելու միտում կա, որպեսզի հետո ավելի հեշտ լինի բանակցել: Այս միջանկյալ շրջանում Հայաստանի իշխանությունները կամուկացի մեջ են՝ գնա՞լ կտրուկ քայլերի և վերջնականապես դուրս գալ ՀԱՊԿից, թե՞ ձգել, տեսնել ինչ կլինի հունվարի 28-ից հետո, ինչպես կզարգանան իրադարձությունները:

ՀայաստանԱրևմուտք հարաբերությունների մասով ամեն ինչ զուտ խոսքի մակարդակի վրա է: Արևմուտքից մեզ բազմաթիվ սիրուն խոստումներ են տալիս, որոնցից մեծ մասը չի կատարվում, կատարվում է միայն այն, որ պարբերաբար ինչոր գումարներ են տալիս վարկի կամ գրանտների միջոցով, որ Հայաստանի իշխանությունը մեղմացնի ներքին մարտահրավերները՝ Արցախից տեղահանվածներին գումար տա, ինչոր շինարարություն անի, փառատոններ կազմակերպի, որ ներքին լարվածություն չլինի: Այլ մակարդակի օգնություն Արևմուտքը ռեալ չի տալիս, հայտարարում էին, որ թույլ չենք տա Ղարաբաղում էթնիկ զտում, բայց թույլ տվեցին, դա էլ անցավ, գնաց:

Նույնիսկ մեր գերիների հարցով չեն կարողանում որևէ իրական քայլ անել: Իշխանություններն այդ ամենը հասկանում են, բայց իրենց երևի ավելի հարմար է Արևմուտքի այդ գումարներով փորձել հարցերը լուծել: Իսկ արտաքին պարտքը ավելանում է, թե դրա վերջն ինչ է լինելու, անհասկանալի է: Արևմուտքն առօրյա լուծումներ է տալիս հարցերին: Այլ ռեալ բան չենք տեսնում, Վրաստանը մեզ համար լավ օրինակ կարող է լինել, նա դարձավ ԵՄ թեկնածուանդամ, բայց այնպիսի պահանջներ դրեցին նրա առջև, որ հետքայլ արեց»,- նշում է վերլուծաբանը: Նույն քաղաքականությունը շարունակվելո՞ւ է նաև Արցախի հարցով:

«Կարող է ինչոր բան փոխվել միայն այն դեպքում, եթե ուկրաինական պատերազմը վերջանա, և աշխարհում կայունությունն ավելանա: Երբ աշխարհում կայուն իրավիճակ ստեղծվի, հնարավոր է՝ Հայաստանը կարողանա ինչոր հարցեր բարձրացնել: Իսկ հիմա ամեն տարի հետընթաց է արձանագրվում»,- եզրափակում է Ռուբեն Մարգարյանը:

 ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Լրահոս

Ի՞նչ եղանակ կլինի առաջիկայում
Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում սպասվում են էլեկտրաէներգիայի անջատումներ
30 միլիոն դոլարն ինձ համար մանրադրամ է, ես 500 միլիոն եմ ուզում․ Ֆյուրի
Դա պետք է Արմանը լինի. Մեթ Բրաունը՝ Ծառուկյան-Տոպուրիա հնարավոր մենամարտի մասին
Հովհաննես Հարությունյանը տեղափոխվել է «Նոա»
Սթար-դուետ․ Մայլի Սայրուսը և Նաոմի Քեմփբելը միավորում են ուժերը կլիպում (տեսանյութ)
Փարիս Հիլթոնը պատմել է, թե ինչպիսի տղամարդիկ են իրեն գրավում
85-ամյա Ալ Փաչինոն նկատվել է ժամադրության ժամանակ երիտասարդ լրագրողի հետ
Մահացել է Հարավային Աֆրիկայի նախկին փոխնախագահ Մաբուզան
Ամերիկացի դերասան Մայքլ Մադսենը
Թագաժառանգի մեծահոգի արարքը գրավել է սոցցանցերի ուշադրությունը. $8000 անակնկալ
Կարևոր
Ինչո՞ւ է արգելվել պաղպաղակի ներմուծումը․ «Ռոսպոտրեբնադզոր»-ը պարզաբանում է պահանջել Հայաստանից
Ռուս-ադրբեջանական լարվածությունը խորանում է. ինչպե՞ս կդիրքավորվի Հայաստանը (տեսանյութ)
ՔՊ-ականները տապալել են հերթական հայանպաստ նախաձեռնությունը
Քայլի Ջեններն ընտանեկան լուսանկարներով է կիսվել Իտալիայից
Կարող են Կաթողիկոսին ձերբակալել, խուլիգանություն անել, բայց չեն կարող նոր Կաթողիկոս ընտրել․ Բադալյան (տեսանյութ)
Որ քաղաքական ուժերն են աջակցելու Սամվել Կարապետյանին (տեսանյութ)
Քսենյա Սոբչակը skանդալային կերպով քննադատել է Ինստասամկային՝ մեղադրելով անթույլատրելի բովանդակության մեջ
Կարևոր
Լավագույն նորակառույցները կներկայացվեն Սոչիում կայանալիք անշարժ գույքի առաջին ցուցահանդեսին
Ռուս-ադրբեջանական առճակատումից կամ բարեկամությունից ոչինչ մի՛ սպասեք, մենք տուժելու ենք․ քաղաքագետ (տեսանյութ)

Լրացուցիչ նորություններ

...

53-ամյա տղամարդը որսորդական հրացանը ներկայացրել է Չարենցավանի բաժին

«Սպուտնիկ Ադրբեջան»-ի աշխատակիցներն ազատ են արձակվել

Պուտինն այսօր հեռախոսազրույց կունենա Թրամփի հետ

Հերթը հասավ «պարականոն» սպառնալիքներին. ի՞նչ սպասել առաջիկայում. «Փաստ»

Ես միանում եմ Սամվել Կարապետյանի խոսքերին, եկեք՝ ինձ էլ կալանավորեք․ Դատավորների միության նախագահ․ «Հրապարակ»

Ո՞ւմ են ուղղված «եվրոպական» մեսիջները, և ինչի՞ է պատրաստ Փաշինյանը․ «Փաստ»

Ներքաղաքական լարվածությունը շարունակում է աճել. «Ժողովուրդ»

«Հրապարակ». Ադրբեջանի հետ սինխրոն աշխատում են. ՀՀ իշխանությունն էլ է փչացնում Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները

Կենտրոնական բանկը հրաժարվել է ընդունել 560 հազար ԱՄՆ դոլարը. արդյունքում այն գողացան․ «Ժողովուրդ»

«Հրապարակ». Արմավիրում նոր մարզպե՞տ է ուրվագծվում

Բռնաճնշումները՝ մերձեցման առիթ. ԵՄ-ի ու Հայաստանի հարաբերությունների «նոր մակարդակը». «Փաստ»

Մեծ խաղը, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքում». «Փաստ»

200 մլն դրամ՝ «Սեւան Ստարտափ Սամմիթ 2025»-ի համար. ինչ ծախսեր են արվել. «Ժողովուրդ»

Google-ը նոր առաջարկ է ներկայացրել՝ խուսափելու ԵՄ հակամենաշնորհային հնարավոր տուգանքից

Նիկոլ Փաշինյանը քասթինգ է հայտարարել. հարսանիքը հետաձգել են

ՀԷՑ-ի պետականացման նախագծերում կան բացեր, ընդունումը կարող է հանգեցնել բյուջեի եկամուտների փոփոխության. Փաշինյան. «Ժողովուրդ»

«Հրապարակ». Հարսանիքը հետաձգել են

«Հրապարակ». Սերժ Սարգսյանն է Վեհափառին խորհուրդ տվել՝ հետ պահել Սրբազանին

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը քասթինգ է հայտարարել ՀԷՑ–ի պետական կառավարչի տեղի համար

«Ժողովուրդ». Նախարար Գևորգ Պապոյանը 4 տարում 2 բնակարան է գնել