Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$662.96

BTC

$108915

ADA

$0.585022

ETH

$2547.67

SOL

$152.52

23 °

Yerevan

21 °

Moscow

33 °

Dubai

21 °

London

29 °

Beijing

19 °

Brussels

32 °

Rome

34 °

Madrid

BNB

$662.96

BTC

$108915

ADA

$0.585022

ETH

$2547.67

SOL

$152.52

23 °

Yerevan

21 °

Moscow

33 °

Dubai

21 °

London

29 °

Beijing

19 °

Brussels

32 °

Rome

34 °

Madrid

Ադրբեջանը չի կարող պահանջել, որ Հայաստանը թաղի անցյալը. Օսկանյան


ՀՀ արտաքին գործերի նախկին նախարար Վարդան Օսկանյանը հոդված է հրապարակել. 

«Երկու սահմանադրությունների պատմությունը

Հայաստան-Ադրբեջան բանակցությունների ներկա փուլում Բաքուն պահանջում է, որ Երևանը ընդունի նոր սահմանադրություն, որտեղ բացառված կլինի ցանկացած ձևակերպում, որը կարող է մեկնաբանվել որպես հավակնություն Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ: Հայաստանի՝ ինքն իրեն հարգող որևէ կառավարության պատասխանը պետք է պարզ և հստակ լիներ՝ «դա ձեր գործը չէ»:

Սակայն, քանի որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը պատրաստ է բավարարել Բաքվի պահանջը, ապա փոխադարձության ոգով Հայաստանը նույնպես պետք է պահանջի Ադրբեջանի Սահմանադրության փոփոխություն: Ահա թե ինչու. Ադրբեջանի պահանջի ներքո թաքնված հակասություն կա իր իսկ Սահմանադրության շրջանակում, որն արժե ուսումնասիրել ոչ միայն իրավական անհամապատասխանության, այլև դրա ստեղծած ապակայունացնող և հնարավոր տարածքային պահանջների նախադեպի համար:

Եթե Ադրբեջանն իսկապես պատրաստակամ է կառուցել ապագա՝ հիմնված ներկա իրականության ու տարածքային ամբողջականության փոխադարձ ճանաչման վրա, ապա այն պետք է առերեսվի նաև իր իսկ հիմնարար իրավական տեքստերում ամրագրված խնդրահարույց ժառանգությանը:

Ադրբեջանի 1991 թվականի Պետական անկախության մասին սահմանադրական ակտը պարզ ինքնիշխանության հռչակագրից անդին է: Այն ժամանակակից Ադրբեջանի Հանրապետությունը հստակ դիրքավորում է որպես 1918-1920 թվականների Ադրբեջանի Դեմոկրատական Հանրապետության իրավական և քաղաքական ժառանգորդ՝ մերժելով խորհրդային քաղաքական և իրավական կարգի ամբողջականությունը: Այն պնդում է, որ Խորհրդային Միության կողմից Բաքվում իշխանության հաստատումը անօրինական բռնակցում էր, և մերժում է բոլոր պայմանագրերն ու խորհրդային ներքին օրենքները, որոնք հետևել են դրան: Այսպիսով, Ադրբեջանը խորհրդանշական և իրավական առումով իրեն անջատում է խորհրդային ժամանակաշրջանից, այդ թվում՝ հենց խորհրդային իրավական ակտերից, որոնք 1921 թվականին Լեռնային Ղարաբաղը փոխանցեցին Ադրբեջանական ԽՍՀ-ին:

Սա սահմանադրական աննկատ մնացորդ չէ: Ադրբեջանի կառավարությունը բազմիցս վերահաստատել է այս իրավահաջորդությունը, հատկապես՝ 2008-2009 թվականներին առաջին հանրապետության 90-ամյակի ազգային տոնակատարությունների ժամանակ: Ուղերձը պարզ էր. Ադրբեջանը պարզապես հետխորհրդային պետություն չէ, այլ մինչև Խորհրդային Միությունը գոյություն ունեցած պետության նոր մարմնավորումը: Պատմական այս դիրքորոշումը, սակայն, գալիս է անհարմար ճշմարտության հետ: 1918-1920 թվականներին Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանները հստակ սահմանված չէին: Առաջին հանրապետությունները ներգրավված էին մի շարք տարածքների շուրջ զինված հակամարտություններում, որոնցից առանցքային էր Լեռնային Ղարաբաղը: Այս ժամանակաշրջանում այս տարածքների նկատմամբ վերահսկողությունը հեղհեղուկ էր և հաճախ որոշվում էր ռազմական ուժով, դիվանագիտությամբ կամ արտաքին միջամտությամբ: Հետևաբար, այսօր Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ պահանջ ներկայացնելը՝ վկայակոչելով 1918-1920 թվականների հանրապետության ժառանգությունը, նշանակում է ընդունել վիճարկվող և անորոշ տարածքային կարգավորումների դարաշրջանը:

Ադրբեջանը չի կարող այս երկուսը համադրել։ Չի կարող մերժել խորհրդային իրավակարգը և միաժամանակ, հիմնվելով խորհրդային ժամանակաշրջանի որոշումների վրա, հիմնավորել իր տարածքային պահանջները: 1921 թվականի խորհրդային Կովկասյան Բյուրոյի որոշումը, որը Լեռնային Ղարաբաղը դրեց Խորհրդային Ադրբեջանի իրավասության ներքո, խորհրդային քաղաքական գործողություն էր: Անվավեր ճանաչելով խորհրդային իրավական և վարչական բոլոր որոշումները, Ադրբեջանը անվավեր է ճանաչում նաև այս փոխանցումը: Իրավական տրամաբանությունը, որը այն կիրառում է ԽՍՀՄ-ի ձևավորման օրինականությունը հերքելու համար, պետք է կիրառվի նաև ԽՍՀՄ-ի կողմից ներքին սահմանների վերաբերյալ կայացված որոշումների նկատմամբ, եթե, իհարկե, այն իր սեփական օգուտի համար չի ընտրում խորհրդային օրենքի խտրական վերականգնումը՝ խարխլելով իր իսկ սահմանադրական կարգի ներադաշնակությունը:

Այս անհամապատասխանությունն ավելի ակնհայտ է դառնում Բաքվի այն պահանջների համատեքստում, որ Հայաստանը փոխի իր Սահմանադրությունը՝ երաշխավորելու, որ դա տարածքային պահանջ չի ենթադրում: Եթե Հայաստանից ակնկալվում է բացառել Ադրբեջանի սահմանների ճանաչման վերաբերյալ որևէ երկիմաստություն, ապա Ադրբեջանը պետք է ցուցաբերի նույնական պատրաստակամություն՝ երաշխավորելու, որ իր սեփական Սահմանադրությունն այլևս չհիմնվի այնպիսի իրավական ինքնության վրա, որը նախորդում և հակասում է այդ նույն սահմաններին: Սահմանադրական կարգը, որը մի կողմից հաստատում է անորոշ սահմաններով հանրապետության ժառանգականությունը, մյուս կողմից՝ ժխտում ժամանակակից սահմանները հաստատած իրավական կառուցվածքը, չի կարող անշեղ հստակություն և վերջնականություն պահանջել իր հարևաններից:

Եթե Ադրբեջանը իսկապես ցանկանում է փակել մեկդարյա հակամարտության էջը և տևական խաղաղություն կառուցել Հարավային Կովկասում, ապա նախ պետք է ներս նայի և համոզվի, որ իր սեփական սահմանադրական պատումը չի հավերժացնում իռեդենտիստական անորոշությունը: Դա կպահանջի Լեռնային Ղարաբաղի ինքնակառավարման վերականգնման սահմանադրական հնարավորություն, գրավված հայկական տարածքների վերադարձ և Հայաստանի դեմ տարածքային որևէ պահանջից պաշտոնապես հրաժարում: Ադրբեջանը չի կարող պահանջել, որ Հայաստանը թաղի անցյալը՝ միաժամանակ կառչելով պատմության այնպիսի տարբերակից, որը խարխլում է ժամանակակից միջազգային իրավունքի հիմքերը և բաց է թողնում Հայաստանի նկատմամբ տարածքային ոտնձքությունների սահմանադրական հնարավորությունը:

Լրահոս

Մոսկվա-Սանկտ Պետերբուրգ ավիահաղորդակցությունը ամբողջությամբ դադարեցվել է
Սուրբ Էջմիածինը մեր առջև բացում է լուսավորյալ կյանքի ճանապարհը. Հովնան Սրբազան
Հայաստանում արջը արոտավայրում հարձակվել է խոշոր եղջերավոր անասունի վրա և հոշոտել
Իրանում իսրայելական հետախուզության լրտես է ձերբակալվել
«Շերեմետևոյում» մեկ օրում չեղարկվել է ավելի քան 150 չվերթ
ՆԱՏՕ-ն բորբոքում է սպառազինությունների մրցավազքը․ Բրազիլիայի նախագահ
Թրամփը Տեխասի շրջանում արտակարգ դրություն է հայտարարել
Ղարաբաղը որպես աղյուս հանեցին Անդրկովկասի շենքից, և ամեն ինչ փլուզվեց․ Զատուլին
Նիկոլի կառավարման ամեն տարում մոտ 40-50 հազար ՀՀ քաղաքացի ընդունում է ՌԴ քաղաքացիություն. Գագիկ Համբարյան
Նիկոլաոս Կայնուրգիոսը դարձել է Փյունիկի ֆուտբոլիստ
Գազայում զոհված պաղեստինցիների թիվը գերազանցել է 57,4 հազարը
Ժամանակը չէ վերլուծությունների և մեկնաբանությունների, մեկ կողմ թողեք ամեն բան և միավորվեք․ Բագրատ Սրբազան
Սյունիքի քննչականի պետն աշխատանքից ազատվել է
Խոշոր վթար Շիրակի մարզում. 7 վիրավորներից 3-ն անչափահասներ են
Ուկրաինայի ՀՕՊ համակարգերը մոտ ապագայում կսպառվեն․ Bild
Պուտինը տեսակապի միջոցով մասնակցել է Բրազիլիայում կայանալիք BRICS գագաթնաժողովին
Կարեն Խաչանովը հաղթեց իր մրցակցին․ կխաղա Ուիմբլդոնի քառորդ եզրափակիչում
Սյունյաց դշխուհու գանձը այլևս սրբությամբ պահվում է համայն հայության հոգևոր կենտրոն Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Ուկրաինան պատժամիջոցների ցուցակում ավելացրել է ևս 133 ռուս ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց
ԵԱՏՄ-ում տավարի և հավի միսն ամենաթանկը Հայաստանում է

Լրացուցիչ նորություններ

...

Փաշինյանն Աշտարակում հանդես է եկել բանախոսությամբ (տեսանյութ)

«Այդ տխմարները ձերբակալվել են իրենց ախմախ խելքի շնորհիվ»․ Սինանյանի հոր մեկնաբանությունը

«Սամվել Ալեքսանյանին շանս է տրվել՝ զոնտիկ բռնողից վերածվի քավորի համար «վիզ դնող» տղայի»․ Արգիշտի Կիվիրյան

Նիկոլ Փաշինյանը «Հրապարակ» թերթից 1 մլն դրամ փոխհատուցում է պահանջում․ «Հետք»

«Խորապես վշտացած ենք»․ ՀՀ ԱԳՆ

Իշխան Սաղաթելյանը Բրյուսելում հաջողությամբ խորացրել է ՀՀ-ի և Արցախի ուղղությամբ համագործակցությունը. քաղաքագետ

Խաղաղության համաձայնագրի նախագծի տեքստի քննարկումներն ավարտվել են․ Ալիևի ներկայացուցիչ

Հայ ինքնությո՞ւն, թե՞ շատ փող. սոցիոլոգը վերլուծում է «Իրական Հայաստանի» և Մեծ Հայքի գաղափարները (տեսանյութ)

Ոստիկանական մահակներով մարդկանց վախեցնում են․ անգամ ՊՊԾ գնդի գրավումը ահաբեկչություն չորակեցին (տեսանյութ)

Ես 6-7 դատական նիստ լռել եմ. Վարդան Ղուկասյան

Արցախի զոհաբերումը չօգնեց Մոսկվային. Ադրբեջանի համար ուսուցողական հետևանքները երկար սպասեցնել չեն տա (տեսանյութ)

Ինչի մեջ են մեղադրում Վահագն Չախալյանին (տեսանյութ)

Փաշինյանը գերազանցում է սահմանադրական լիազորությունը՝ պահանջելով կաթողիկոսի փոփոխություն. Նորիկյան (տեսանյութ)

Ինչու է Էրդողանը խաղաղության համաձայնագիրը անվանում «Ադրբեջանի օրինական պահանջները բավարարող» (տեսանյութ)

Արցախի կորուստը պլանավորված էր Եվրոպայում. Միլոնովը՝ Մոսկվա-Բաքու հակասության և Հայաստանի համար ռիսկերի մասին (տեսանյութ)

Սահմանադրությունն, իմ ընկալմամբ, երկրում իրավակարգի շուրջ պայմանավորվածությունն է․ Փաշինյան

Այս տոնը կնշենք ուրախությամբ, երբ Սահմանադրությունը հաղթանակած լինի սահմանադրախախտին

Աննա Վարդապետյանը երեկ ինչքան ուժ ուներ, խայտառակվեց

Փաշինյանն ԱԱԾ-ն դիտարկում է որպես իր իշխանության պահպանման միակ երաշխավոր. Վանեցյան

Սպասելու ժամանակ պարզապես չկա, և օր առաջ պետք է լծվել անվստահության միջոցով հարցերի լուծմանը. Տիգրան Աբրահամյան