Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$632.71

BTC

$81849

ADA

$0.689451

ETH

$1886.24

SOL

$123.25

17 °

Yerevan

0 °

Moscow

25 °

Dubai

10 °

London

9 °

Beijing

13 °

Brussels

18 °

Rome

11 °

Madrid

BNB

$632.71

BTC

$81849

ADA

$0.689451

ETH

$1886.24

SOL

$123.25

17 °

Yerevan

0 °

Moscow

25 °

Dubai

10 °

London

9 °

Beijing

13 °

Brussels

18 °

Rome

11 °

Madrid

Ի՞նչ է COP-ը:

COP-ը վերաբերում է կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ ՄԱԿ-ի տարեկան համաժողովին: Նրա 29-րդ հանդիպումը՝ COP29, նախատեսվում է սկսել 2024 թվականի նոյեմբերի 11-ին, Բաքվում, Ադրբեջան:

COP-ը տարեկան հանդիպում է, որտեղ Միավորված ազգերի կազմակերպության անդամ երկրները հավաքվում են՝ գնահատելու առաջընթացը կլիմայի փոփոխության հետ կապված և մշակում են կլիմայական գործողությունների պլան՝ ՄԱԿ-ի ԿՓՇԿ ուղեցույցների շրջանակներում: (Հանդիպումների պաշտոնական անվանումն է Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի կողմերի կոնֆերանս կամ ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության կոնֆերանսը:) Առաջին COP-ն անցկացվել է Բեռլինում 1995 թվականին: Անցյալ տարվա COP28-ը տեղի է ունեցել Դուբայում:

COP որոշումները ցույց են տալիս համաշխարհային կոնսենսուսի մակարդակ: Դա պայմանավորված է նրանով, որ ՄԱԿ-ի համակարգում խոշոր և հզոր երկրները, ինչպիսիք են Միացյալ Նահանգները և Ռուսաստանը, ունեն ձայնի նույն իրավունքը, ինչ փոքր կղզիները, ինչպիսիք են Վանուատուն կամ Սան Տոմեն և Պրինսիպը: Բացի այդ, որոշումները կայացվում են միայն կոնսենսուսով: ՄԱԿ-ի անդամ երկրները ներկայացուցիչներ են ուղարկում բանակցություններին մասնակցելու համար։ Դիտորդ կազմակերպությունները նաև պատվիրակներ են ուղարկում, և ոլորտի ներկայացուցիչներ և լոբբիստներ նույնպես մասնակցում են: Բայց նախքան COP-ի մեջ ավելի խորանալը, ներառյալ նրա հաղթանակներն ու մարտահրավերները, և ինչ սպասել այս տարվա համաժողովից, եկեք որոշ նախապատմություն ներկայացնենք:

Ի՞նչ է 1,5° ուղին:

Արդյունաբերական հեղափոխությունից հետո գլոբալ մակերեսի միջին ջերմաստիճանը բարձրացել է մոտ 1,2°C-ով։ Գիտնականների մեծամասնությունը համաձայն է, որ 1,5°C-ով բարձրացումը այն շեմն է, որից հետո կլիմայի փոփոխության հետևանքները կլինեն ամենավտանգավորն ու անդառնալիությունը: 1,5° ուղին գլոբալ ջերմաստիճանի միջին աճն այդ մակարդակից ցածր պահելու ծրագիր է: 2021թ.-ին COP26-ում կառավարությունները համաձայնեցին կենտրոնանալ 1,5° ուղու վրա, այլ ոչ թե 2015-ին Փարիզի համաձայնագրով հաստատված ավելի քիչ խիստ 2° ուղու վրա: Գլոբալ տաքացումը մինչև 1,5°C սահմանափակելու համար գլոբալ տնտեսության յուրաքանչյուր հատված պետք է արագ ածխաթթուացնել: Բազմաթիվ ընկերություններ, երկրներ և կազմակերպություններ խոստացել են առաջիկա տարիներին ածխաթթվայնացնել կամ զուտ զրոյական անցում կատարել:

Ի՞նչ են Կիոտոյի արձանագրությունը և Փարիզի համաձայնագիրը:

Կիոտոյի Արձանագրությունը, որը վավերացվել է 1997 թվականին, կարևոր միջազգային պայմանագիր էր, որը ստորագրող երկրները համաձայնեցին նվազեցնել ջերմոցային գազերի արտանետումները՝ կանխելու մարդու միջամտությունը բնական կլիմայի վրա: Պայմանագիրը, որը COP3-ի արդյունքն էր, COP-ի հանդիպումների ամենակարևոր արդյունքներից մեկն էր: 2012 թվականին պայմանագիրը երկարաձգվել է մինչև 2020 թվականը։

Փարիզի համաձայնագիրը, որը նաև հայտնի է որպես Փարիզի կլիմայի համաձայնագիր, միջազգային պայմանագիր է, որը բանակցվել է 2015 թվականին COP21-ում: Փարիզում մասնակիցները պայմանավորվել են սահմանափակել գլոբալ ջերմաստիճանի բարձրացումը մինչև 2°C՝ միաժամանակ ջանքեր գործադրելով 1,5°C-ի սահմաններում մնալու համար: Համաձայնագրի համաձայն՝ յուրաքանչյուր երկիր պետք է հետևի, գրանցի և զեկուցի իր ածխածնի արտանետումները և դրանք նվազեցնելու և փոխհատուցելու իր ջանքերը:

Ի՞նչ տեղի ունեցավ վերջին COP-ում:
COP28-ը, որն անցկացվել է Դուբայում 2023 թվականին, նշանակալից պահ էր։ COP28-ին ներկա McKinsey-ի պատվիրակները զեկուցեցին ածխաթթվացման ուղղությամբ առաջընթացի մասին: Սակայն շատ ավելի մեծ հավակնություն է անհրաժեշտ, որպեսզի սահմանափակվի տաքացումը մինչև 1,5°C:

COP28-ի պատվիրակները խոստացել են անդամ երկրների անունից. COP28-ում տրված էներգետիկայի հետ կապված խոստումների ամբողջական կատարումը կհանգեցնի նրան, որ 2030 թվականին ջերմոցային գազերի գլոբալ արտանետումները կլինեն մոտ չորս մետրային գիգատոնից պակաս, քան կակնկալվեր առանց այդ խոստումների:

Այստեղ երկու մարտահրավեր կա. Նախ, անդամ երկրները պետք է իրենց նպատակներին հասնելու համար խոստումները վերածեն չափելի գործողությունների: Նաև չորս մետրիկ գիգատոնները այնքան էլ մոտ չեն տաքացումը մինչև 1,5°C սահմանափակելու համար; Այս նպատակին հասնելու համար անհրաժեշտ են կրճատումներ՝ ընդհանուր 22 գիգատոն:

COP28-ը ավարտվեց այն բանով, որը հայտնի դարձավ որպես ԱՄԷ կոնսենսուս: Այս համաձայնագրի մի մասը ներառում էր «էներգետիկ համակարգերում բոլոր հանածո վառելիքներից հրաժարվելու նպատակը՝ արդար, կանոնակարգված և արդարացիորեն, այս կրիտիկական տասնամյակում, որպեսզի հնարավորություն ընձեռվի աշխարհին հասնել զուտ զրոյական արտանետումների մինչև 2050 թվականը, համահունչ գիտություն»։ Այս նախադասությունը ուշագրավ է, քանի որ առաջին անգամ է, որ «հանածո վառելանյութեր» արտահայտությունը հիշատակվում է COP համաձայնագրում: Համաձայնագիրը պարտավորեցնող չէր, և 19 երկրներ պարտավորվել են ֆինանսավորել կլիմայի կորուստներն ու վնասները մեղմելու համաձայնագիրը՝ 792 միլիոն դոլարի խոստումով:

COP28-ը ներկայացրեց առաջին համաշխարհային ֆոնդը, որը տրամադրեց առաջընթացի համապարփակ գնահատականը Փարիզի համաձայնագրից հետո: Հավաքագրման նպատակն է համապատասխանեցնել ջանքերը կլիմայական գործողությունների ուղղությամբ, ներառյալ առաջընթացի բացերը վերացնելու միջոցառումները:

Որո՞նք էին COP28-ի հիմնական արդյունքները:

Ելնելով COP28-ի գործադիր ղեկավարների, կառավարության ղեկավարների և պաշտոնական պատվիրակների հետ մեր զրույցներից՝ ահա առաջնորդների համար տասը կարևոր առաջարկներ՝ օգնելու արագացնել առաջընթացը դեպի զուտ զրոյական անցում և հասնել էներգետիկ կայունության.

Զուտ զրոը մնում է կազմակերպչական սկզբունք մասնավոր հատվածի ղեկավարների համար, որոնք գրեթե բոլորն էլ գիտակցում են կլիմայական գործողությունների արագացման անհրաժեշտությունը:
Աշխարհը պետք է զուգահեռաբար աշխատի երկու էներգետիկ համակարգ՝ արագորեն մեծացնելով զրոյական/ցածր ածխածնային համակարգը: . .
. . . միևնույն ժամանակ ածխաթթվայնացնելով գոյություն ունեցող էներգետիկ համակարգը:
Մեթանը արտանետումների նվազեցման ջանքերի կարևոր կետն է: Հաջորդ քայլը այս կենտրոնացումը չափելի գործողության վերածելն է:
Ֆինանսական համակարգը ինտեգրում է զուտ զրոյին ֆինանսավորման նոր պարտավորությունների և մեխանիզմների հետ, սակայն 41 տրիլիոն դոլար ֆինանսավորման բացը մնում է:
Առկա են զուտ զրոյական արտանետումների հասնելու համար անհրաժեշտ տեխնոլոգիաները: Խնդիրը տեղակայումն արագացնելն է, ներառյալ նոր կանաչ բիզնեսների կառուցումը:
Ծանր արտանետումների ոլորտները, ինչպիսիք են էներգետիկան, տրանսպորտը և արդյունաբերությունը, տեղակայում են կապիտալ և արագացնում իրենց ուղին դեպի ածխաթթուացում:
Միայն կլիմայի վերաբերյալ գործողությունները բավարար չեն՝ առանց բնության և մոլորակների այլ սահմանների անդրադառնալու:

Հարմարվողականությունն այժմ կարևոր բաղադրիչ է կլիմայական գործողությունների համար, երբ երկրներն ու ընկերությունները սկսում են գործողություններ ձեռնարկել առողջության, ջրի, սննդի և բնության վերաբերյալ:
Կան քայլեր, որոնք առաջնորդները կարող են ձեռնարկել՝ արագացնելու առաջընթացը և արժեք ստեղծելու զուտ զրոյական անցման ժամանակ: Գործողություններից մեկը կլիմայական տեխնոլոգիաների և նոր կանաչ բիզնեսների հիպերմասշտաբային հզորացումն է՝ ստեղծելով նորարարություններ, որոնք կարող են օգնել ավելի մատչելի դարձնել անցումը:

Ի՞նչ սպասել COP30-ին:

COP30-ը տեղի կունենա 2025 թվականի նոյեմբերին Բրազիլիայի Բելեմ քաղաքում:

Լրահոս

Ադրբեջանը հող է նախապատրաստում Սյունիքի վրա հարձակվելու համար. ինչու է Բաքուն ստում (տեսանյութ)
Նախագահների ամենաերկար հեռախոսազրույցը պատմության մեջ. Ամբողջ աշխարհը սպասում է Պուտինի և Թրամփի որոշումներին
9-րդ դասարանից հետո շրջանավարտների շուրջ 30 տոկոսը կրթությունը շարունակում է քոլեջներում
Հաքերները կոտրել են աֆրիկյան երկրներից մեկի նախագահի հաշիվը
Մեկ զոհ, երկու վիրավոր․ ողբերգական ավտովթար՝ Երևան-Մեղրի ճանապարհին
Փաշինյանը հատիկ առ հատիկ կատարում է Ալիևի բոլոր պահանջները․ Արման Աբովյան (տեսանյութ)
«Մանուշյանական շաբաթն» այսօր եզրափակվել է ամփոփիչ գիտաժողովով
Զախարովա. Տարօրինակ կլիներ տեսնել նացիստ Բերբոքի թոռնուհուն որպես ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նախագահ
Ադրբեջանն ակտիվորեն նախապատրաստվում է ներխուժել Հայաստան. Արմեն Այվազյան (տեսանյութ)
Բուլղարիան ողջունում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի բանակցությունների ավարտը
Չեխիայում մտահոգ են «Ազատություն» ռադիոկայանի ճակատագրով, որին ԱՄՆ-ն զրկել է ֆինանսավորումից
Կարևոր
Պուտինն ու Թրամփը հեռախոսով բանակցություններ են վարում
Միջազգային հարաբերություններում, ինչպես կրիմինալ աշխարհում, կա մեթոդոլոգիա, առաջ քաշել շատ ցավոտ, անընդունելի պահանջ. քաղաքագետ
Նոր մանրամասներ՝ Ապարանում հայտնի «Գնթունիք» սուպերմարկետում՝ աշխատակիցների մասնակցությամբ տեղի ունեցած ծեծկռտուքից
Ադրբեջանը հնարավոր հարձակման համար հիմքեր է ստեղծում. ի՞նչ են մտածում քաղաքացիները (տեսանյութ)
Գերմանիան ասել է՝ երբ կկնքվի Ուկրաինայում ժանակավոր հրադադարի համաձայնագիրը
Ուկրաինան կարող է կորցնել Օդեսան (տեսանյութ)
Ռուբեն Վարդանյանի պաշտպանը միջորդություն է ներկայացրել. դատարանը բավարարել է այն
ՀՀ ԱԽ քարտուղարն ընդունել է Օնդրժեյ Բենեշիկի գլխավորած պատվիրակությանը
Սանկտ Պետերբուրգում մեկ տարեկան տղան տաք թեյնիկը շրջել է իր վրա

Լրացուցիչ նորություններ

...

Նախագահների ամենաերկար հեռախոսազրույցը պատմության մեջ. Ամբողջ աշխարհը սպասում է Պուտինի և Թրամփի որոշումներին

Հաքերները կոտրել են աֆրիկյան երկրներից մեկի նախագահի հաշիվը

Զախարովա. Տարօրինակ կլիներ տեսնել նացիստ Բերբոքի թոռնուհուն որպես ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նախագահ

Չեխիայում մտահոգ են «Ազատություն» ռադիոկայանի ճակատագրով, որին ԱՄՆ-ն զրկել է ֆինանսավորումից

Ուկրաինան կարող է կորցնել Օդեսան (տեսանյութ)

Ռուբիոն խոսել է Պուտինի և Թրամփի զրույցի նշանակության մասին (տեսանյութ)

Ռուսաստանը կգնա հրադադարի․ Թրամփ (տեսանյութ)

Թրամփն Իրանին մեղադրել Է Եմենի հութիների գրոհները համակարգելու մեջ (տեսանյութ)

Շվեյցարիայի խորհրդարանը կողմ քվեարկեց Արցախի համար Խաղաղության ֆորումի ստեղծմանը

Շվեյցարիայի խորհրդարանը կողմ քվեարկեց Լեռնային Ղարաբաղի համար Խաղաղության ֆորումի ստեղծմանը

Նավթի գներն աճել են

Իրանի ԱԳՆ․ «Թուրքիայի հետ փոխհարաբերությունները շարունակվում են բնականոն հունով»

Թուրքիայի և ԱՄՆ-ի ֆինանսների նախարարները քննարկել են երկկողմ համագործակցությունը

Սիրիան և Լիբանանը համաձայնության են եկել սահմանին հրադադար հաստատելու շուրջ

Պեսկովը հայտնել է՝ ով է լինելու ԱՄՆ-ի հետ երկխոսության գլխավոր բանակցողը

Մեծ Բրիտանիան և ԵՄ-ն կքննարկեն ռուսական սառեցված ակտիվների բռնագրավումը

Ռուբիոն Իրանին մեղադրել է հութիների կողմից ԱՄՆ-ի նավերի վրա հարձակումները ֆինանսավորելու մեջ

ԶԼՄ-ներ. Թրամփը Մասկի հետ մասնավոր ընթրիք է անցկացրել մեկ միլիոն դոլարով

Իսրայելը միջնորդներին տեղեկացրել է Գազայում հրադադարից հրաժարվելու մասին

404 պաղեստինցի է զոհվել Գազայում վերսկսված մարտերից հետո