Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$632.17

BTC

$81912

ADA

$0.691784

ETH

$1891.65

SOL

$123.89

15 °

Yerevan

0 °

Moscow

24 °

Dubai

6 °

London

-1 °

Beijing

8 °

Brussels

22 °

Rome

10 °

Madrid

BNB

$632.17

BTC

$81912

ADA

$0.691784

ETH

$1891.65

SOL

$123.89

15 °

Yerevan

0 °

Moscow

24 °

Dubai

6 °

London

-1 °

Beijing

8 °

Brussels

22 °

Rome

10 °

Madrid

Ի՞նչ է COP-ը:

COP-ը վերաբերում է կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ ՄԱԿ-ի տարեկան համաժողովին: Նրա 29-րդ հանդիպումը՝ COP29, նախատեսվում է սկսել 2024 թվականի նոյեմբերի 11-ին, Բաքվում, Ադրբեջան:

COP-ը տարեկան հանդիպում է, որտեղ Միավորված ազգերի կազմակերպության անդամ երկրները հավաքվում են՝ գնահատելու առաջընթացը կլիմայի փոփոխության հետ կապված և մշակում են կլիմայական գործողությունների պլան՝ ՄԱԿ-ի ԿՓՇԿ ուղեցույցների շրջանակներում: (Հանդիպումների պաշտոնական անվանումն է Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի կողմերի կոնֆերանս կամ ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության կոնֆերանսը:) Առաջին COP-ն անցկացվել է Բեռլինում 1995 թվականին: Անցյալ տարվա COP28-ը տեղի է ունեցել Դուբայում:

COP որոշումները ցույց են տալիս համաշխարհային կոնսենսուսի մակարդակ: Դա պայմանավորված է նրանով, որ ՄԱԿ-ի համակարգում խոշոր և հզոր երկրները, ինչպիսիք են Միացյալ Նահանգները և Ռուսաստանը, ունեն ձայնի նույն իրավունքը, ինչ փոքր կղզիները, ինչպիսիք են Վանուատուն կամ Սան Տոմեն և Պրինսիպը: Բացի այդ, որոշումները կայացվում են միայն կոնսենսուսով: ՄԱԿ-ի անդամ երկրները ներկայացուցիչներ են ուղարկում բանակցություններին մասնակցելու համար։ Դիտորդ կազմակերպությունները նաև պատվիրակներ են ուղարկում, և ոլորտի ներկայացուցիչներ և լոբբիստներ նույնպես մասնակցում են: Բայց նախքան COP-ի մեջ ավելի խորանալը, ներառյալ նրա հաղթանակներն ու մարտահրավերները, և ինչ սպասել այս տարվա համաժողովից, եկեք որոշ նախապատմություն ներկայացնենք:

Ի՞նչ է 1,5° ուղին:

Արդյունաբերական հեղափոխությունից հետո գլոբալ մակերեսի միջին ջերմաստիճանը բարձրացել է մոտ 1,2°C-ով։ Գիտնականների մեծամասնությունը համաձայն է, որ 1,5°C-ով բարձրացումը այն շեմն է, որից հետո կլիմայի փոփոխության հետևանքները կլինեն ամենավտանգավորն ու անդառնալիությունը: 1,5° ուղին գլոբալ ջերմաստիճանի միջին աճն այդ մակարդակից ցածր պահելու ծրագիր է: 2021թ.-ին COP26-ում կառավարությունները համաձայնեցին կենտրոնանալ 1,5° ուղու վրա, այլ ոչ թե 2015-ին Փարիզի համաձայնագրով հաստատված ավելի քիչ խիստ 2° ուղու վրա: Գլոբալ տաքացումը մինչև 1,5°C սահմանափակելու համար գլոբալ տնտեսության յուրաքանչյուր հատված պետք է արագ ածխաթթուացնել: Բազմաթիվ ընկերություններ, երկրներ և կազմակերպություններ խոստացել են առաջիկա տարիներին ածխաթթվայնացնել կամ զուտ զրոյական անցում կատարել:

Ի՞նչ են Կիոտոյի արձանագրությունը և Փարիզի համաձայնագիրը:

Կիոտոյի Արձանագրությունը, որը վավերացվել է 1997 թվականին, կարևոր միջազգային պայմանագիր էր, որը ստորագրող երկրները համաձայնեցին նվազեցնել ջերմոցային գազերի արտանետումները՝ կանխելու մարդու միջամտությունը բնական կլիմայի վրա: Պայմանագիրը, որը COP3-ի արդյունքն էր, COP-ի հանդիպումների ամենակարևոր արդյունքներից մեկն էր: 2012 թվականին պայմանագիրը երկարաձգվել է մինչև 2020 թվականը։

Փարիզի համաձայնագիրը, որը նաև հայտնի է որպես Փարիզի կլիմայի համաձայնագիր, միջազգային պայմանագիր է, որը բանակցվել է 2015 թվականին COP21-ում: Փարիզում մասնակիցները պայմանավորվել են սահմանափակել գլոբալ ջերմաստիճանի բարձրացումը մինչև 2°C՝ միաժամանակ ջանքեր գործադրելով 1,5°C-ի սահմաններում մնալու համար: Համաձայնագրի համաձայն՝ յուրաքանչյուր երկիր պետք է հետևի, գրանցի և զեկուցի իր ածխածնի արտանետումները և դրանք նվազեցնելու և փոխհատուցելու իր ջանքերը:

Ի՞նչ տեղի ունեցավ վերջին COP-ում:
COP28-ը, որն անցկացվել է Դուբայում 2023 թվականին, նշանակալից պահ էր։ COP28-ին ներկա McKinsey-ի պատվիրակները զեկուցեցին ածխաթթվացման ուղղությամբ առաջընթացի մասին: Սակայն շատ ավելի մեծ հավակնություն է անհրաժեշտ, որպեսզի սահմանափակվի տաքացումը մինչև 1,5°C:

COP28-ի պատվիրակները խոստացել են անդամ երկրների անունից. COP28-ում տրված էներգետիկայի հետ կապված խոստումների ամբողջական կատարումը կհանգեցնի նրան, որ 2030 թվականին ջերմոցային գազերի գլոբալ արտանետումները կլինեն մոտ չորս մետրային գիգատոնից պակաս, քան կակնկալվեր առանց այդ խոստումների:

Այստեղ երկու մարտահրավեր կա. Նախ, անդամ երկրները պետք է իրենց նպատակներին հասնելու համար խոստումները վերածեն չափելի գործողությունների: Նաև չորս մետրիկ գիգատոնները այնքան էլ մոտ չեն տաքացումը մինչև 1,5°C սահմանափակելու համար; Այս նպատակին հասնելու համար անհրաժեշտ են կրճատումներ՝ ընդհանուր 22 գիգատոն:

COP28-ը ավարտվեց այն բանով, որը հայտնի դարձավ որպես ԱՄԷ կոնսենսուս: Այս համաձայնագրի մի մասը ներառում էր «էներգետիկ համակարգերում բոլոր հանածո վառելիքներից հրաժարվելու նպատակը՝ արդար, կանոնակարգված և արդարացիորեն, այս կրիտիկական տասնամյակում, որպեսզի հնարավորություն ընձեռվի աշխարհին հասնել զուտ զրոյական արտանետումների մինչև 2050 թվականը, համահունչ գիտություն»։ Այս նախադասությունը ուշագրավ է, քանի որ առաջին անգամ է, որ «հանածո վառելանյութեր» արտահայտությունը հիշատակվում է COP համաձայնագրում: Համաձայնագիրը պարտավորեցնող չէր, և 19 երկրներ պարտավորվել են ֆինանսավորել կլիմայի կորուստներն ու վնասները մեղմելու համաձայնագիրը՝ 792 միլիոն դոլարի խոստումով:

COP28-ը ներկայացրեց առաջին համաշխարհային ֆոնդը, որը տրամադրեց առաջընթացի համապարփակ գնահատականը Փարիզի համաձայնագրից հետո: Հավաքագրման նպատակն է համապատասխանեցնել ջանքերը կլիմայական գործողությունների ուղղությամբ, ներառյալ առաջընթացի բացերը վերացնելու միջոցառումները:

Որո՞նք էին COP28-ի հիմնական արդյունքները:

Ելնելով COP28-ի գործադիր ղեկավարների, կառավարության ղեկավարների և պաշտոնական պատվիրակների հետ մեր զրույցներից՝ ահա առաջնորդների համար տասը կարևոր առաջարկներ՝ օգնելու արագացնել առաջընթացը դեպի զուտ զրոյական անցում և հասնել էներգետիկ կայունության.

Զուտ զրոը մնում է կազմակերպչական սկզբունք մասնավոր հատվածի ղեկավարների համար, որոնք գրեթե բոլորն էլ գիտակցում են կլիմայական գործողությունների արագացման անհրաժեշտությունը:
Աշխարհը պետք է զուգահեռաբար աշխատի երկու էներգետիկ համակարգ՝ արագորեն մեծացնելով զրոյական/ցածր ածխածնային համակարգը: . .
. . . միևնույն ժամանակ ածխաթթվայնացնելով գոյություն ունեցող էներգետիկ համակարգը:
Մեթանը արտանետումների նվազեցման ջանքերի կարևոր կետն է: Հաջորդ քայլը այս կենտրոնացումը չափելի գործողության վերածելն է:
Ֆինանսական համակարգը ինտեգրում է զուտ զրոյին ֆինանսավորման նոր պարտավորությունների և մեխանիզմների հետ, սակայն 41 տրիլիոն դոլար ֆինանսավորման բացը մնում է:
Առկա են զուտ զրոյական արտանետումների հասնելու համար անհրաժեշտ տեխնոլոգիաները: Խնդիրը տեղակայումն արագացնելն է, ներառյալ նոր կանաչ բիզնեսների կառուցումը:
Ծանր արտանետումների ոլորտները, ինչպիսիք են էներգետիկան, տրանսպորտը և արդյունաբերությունը, տեղակայում են կապիտալ և արագացնում իրենց ուղին դեպի ածխաթթուացում:
Միայն կլիմայի վերաբերյալ գործողությունները բավարար չեն՝ առանց բնության և մոլորակների այլ սահմանների անդրադառնալու:

Հարմարվողականությունն այժմ կարևոր բաղադրիչ է կլիմայական գործողությունների համար, երբ երկրներն ու ընկերությունները սկսում են գործողություններ ձեռնարկել առողջության, ջրի, սննդի և բնության վերաբերյալ:
Կան քայլեր, որոնք առաջնորդները կարող են ձեռնարկել՝ արագացնելու առաջընթացը և արժեք ստեղծելու զուտ զրոյական անցման ժամանակ: Գործողություններից մեկը կլիմայական տեխնոլոգիաների և նոր կանաչ բիզնեսների հիպերմասշտաբային հզորացումն է՝ ստեղծելով նորարարություններ, որոնք կարող են օգնել ավելի մատչելի դարձնել անցումը:

Ի՞նչ սպասել COP30-ին:

COP30-ը տեղի կունենա 2025 թվականի նոյեմբերին Բրազիլիայի Բելեմ քաղաքում:

Լրահոս

խոշոր ավտովթար է տեղի ունեցել Արարատի մարզում. կա 6 վիրավոր
Պուտինի և Թրամփի ջանքերի շնորհիվ աշխարհը շատ ավելի ապահով է դարձել. Դմիտրիև
Երևանի կենդանաբանական այգու այցելուները կենդանիներին ամռանը նոր պայմաններում կտեսնեն
Ինչպես են փոխվել «Կլոն» սերիալի աստղերը ավելի քան 20 տարվա ընթացքում (Լուսանկարներ)
Վերսկսվել է Հայաստան բնական գազի մատակարարումը
Պուտինը կոչ է անում համապարփակ և կայուն խաղաղություն հաստատել Ուկրաինայում
Ներկայիս քաղաքական դաշտում շատերին է պետք տարանջատվել Նիկոլից. Արտակ Զաքարյան
Վրաստանում օտարերկրյա փողերով հրապարակայնորեն կոչ են անում հանցագործություններ կատարել
Լենինգրադի մարզում Մի-28 ուղղաթիռ է կործանվել. անձնակազմը զոհվել է
Մահացել է Արա Դեղտրիկյանը
Այլևս տանելի չէ այս իշխանությունների վարքագիծը. Արցախի ԱԺ պատգամավոր
Հայտնի ֆոն Մեկ եւ Չայկովսկի ընտանիքների ժառանգը Երեւանում կներկայացնի «Չայկովսկի երաժշտություն առանց վիզաների» նախագիծը
Դատարանը երկարաձգել է բլոգեր Վալերիա Չեկալինայի տնային կալանքը
Ադրբեջանը փորձում է քաղաքական և դիվանագիտական ճանապարհով կորզել զիջումներ ՀՀ-ից. Արմեն Պետրոսյան (տեսանյութ)
Կարևոր
ՊՆ-ն 3 օրվա մեջ 8-րդ անգամ է հերքում Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության ապատեղեկատվությունը
«Ով նկատեց, որ պայմանագիրը սահուն դարձավ համաձայնագիր». Ավետիք Քերոբյան
Ադրբեջանը հող է նախապատրաստում Սյունիքի վրա հարձակվելու համար. ինչու է Բաքուն ստում (տեսանյութ)
Նախագահների ամենաերկար հեռախոսազրույցը պատմության մեջ. Ամբողջ աշխարհը սպասում է Պուտինի և Թրամփի որոշումներին
9-րդ դասարանից հետո շրջանավարտների շուրջ 30 տոկոսը կրթությունը շարունակում է քոլեջներում
Հաքերները կոտրել են աֆրիկյան երկրներից մեկի նախագահի հաշիվը

Լրացուցիչ նորություններ

...

Պուտինի և Թրամփի ջանքերի շնորհիվ աշխարհը շատ ավելի ապահով է դարձել. Դմիտրիև

Պուտինը կոչ է անում համապարփակ և կայուն խաղաղություն հաստատել Ուկրաինայում

Վրաստանում օտարերկրյա փողերով հրապարակայնորեն կոչ են անում հանցագործություններ կատարել

Նախագահների ամենաերկար հեռախոսազրույցը պատմության մեջ. Ամբողջ աշխարհը սպասում է Պուտինի և Թրամփի որոշումներին

Հաքերները կոտրել են աֆրիկյան երկրներից մեկի նախագահի հաշիվը

Զախարովա. Տարօրինակ կլիներ տեսնել նացիստ Բերբոքի թոռնուհուն որպես ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նախագահ

Չեխիայում մտահոգ են «Ազատություն» ռադիոկայանի ճակատագրով, որին ԱՄՆ-ն զրկել է ֆինանսավորումից

Ուկրաինան կարող է կորցնել Օդեսան (տեսանյութ)

Ռուբիոն խոսել է Պուտինի և Թրամփի զրույցի նշանակության մասին (տեսանյութ)

Ռուսաստանը կգնա հրադադարի․ Թրամփ (տեսանյութ)

Թրամփն Իրանին մեղադրել Է Եմենի հութիների գրոհները համակարգելու մեջ (տեսանյութ)

Շվեյցարիայի խորհրդարանը կողմ քվեարկեց Արցախի համար Խաղաղության ֆորումի ստեղծմանը

Շվեյցարիայի խորհրդարանը կողմ քվեարկեց Լեռնային Ղարաբաղի համար Խաղաղության ֆորումի ստեղծմանը

Նավթի գներն աճել են

Իրանի ԱԳՆ․ «Թուրքիայի հետ փոխհարաբերությունները շարունակվում են բնականոն հունով»

Թուրքիայի և ԱՄՆ-ի ֆինանսների նախարարները քննարկել են երկկողմ համագործակցությունը

Սիրիան և Լիբանանը համաձայնության են եկել սահմանին հրադադար հաստատելու շուրջ

Պեսկովը հայտնել է՝ ով է լինելու ԱՄՆ-ի հետ երկխոսության գլխավոր բանակցողը

Մեծ Բրիտանիան և ԵՄ-ն կքննարկեն ռուսական սառեցված ակտիվների բռնագրավումը

Ռուբիոն Իրանին մեղադրել է հութիների կողմից ԱՄՆ-ի նավերի վրա հարձակումները ֆինանսավորելու մեջ