Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$737.4

BTC

$118130

ADA

$0.83759

ETH

$3618.69

SOL

$179.25

25 °

Yerevan

19 °

Moscow

35 °

Dubai

17 °

London

23 °

Beijing

19 °

Brussels

26 °

Rome

22 °

Madrid

BNB

$737.4

BTC

$118130

ADA

$0.83759

ETH

$3618.69

SOL

$179.25

25 °

Yerevan

19 °

Moscow

35 °

Dubai

17 °

London

23 °

Beijing

19 °

Brussels

26 °

Rome

22 °

Madrid

«Թե՛ Ռուսաստանին, թե՛ Արևմուտքին տարածաշրջանն անհրաժեշտ է իր ամբողջության մեջ. մեր տարածաշրջանում մշտապես լինելու է պայքար». «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Յուրաքանչյուր պետության կայացվածությունը, ուժը, ինստիտուցիոնալիզմը դրսևորվում է իր թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին քաղաքականության դոկտրինալ բնույթով: Նման կարծիք է հայտնում քաղաքագետ Արա Պողոսյանը, երբ առաջարկում ենք մեկնաբանել Հայաստանի իշխանությունների վարած արտաքին քաղաքականությունը: «Դոկտրինալ բնույթ նշանակում է տվյալ պետության հստակ ռազմավարությունն իր ապագայի նկատմամբ հինգ, տասը, քսան, հարյուր տարի հետո: Հայկական իրականության մեջ բավականին դժվար ընկալելի է հնչում երկարատև ժամանակահատվածով երկրի թե՛ տնտեսական, թե՛ արտաքին քաղաքականությունը դիտարկելը: Սա արդյունքն է նրա, որ Հայաստանի յուրաքանչյուր իշխանություն իր ժամանակահատվածով է միայն դիտարկել երկրի ֆունկցիոնալ գործառույթները: Սա պատճառներից մեկն է, թե ինչու չունենք դոկտրինալ արտաքին քաղաքականություն: Քանի որ դա չունենք, ապա տրամաբանական է, որ ունենք ռեակտիվ և ցայտնոտային արտաքին քաղաքականություն: Ռեակտիվ արտաքին քաղաքականությունն այն է, որ մեր երկրի իշխանություններն արտաքին մարտահրավերներին արձագանքում են վերջին պահին՝ տվյալ իրավիճակից կախված, իսկ դոկտրինալ արտաքին քաղաքականության պարագայում կունենայինք բոլորովին այլ իրավիճակ: Հստակ բանաձև կունենայինք, թե ցանկացած ճգնաժամ կամ մարտահրավեր տվյալ բանաձևի մեջ ինչպես ենք հաղթահարելու, և տվյալ մարտահրավերը մեզ ուր է հասցնելու: Դոկտրինալ արտաքին քաղաքականությունը հնարավորությունների արտաքին քաղաքականություն է, երբ յուրաքանչյուր մարտահրավերի լուծման հստակ բանաձևն ունես, յուրաքանչյուր մարտահրավերից քաղում ես առավելագույն օգուտը, ոչ թե այդ մարտահրավերը քեզ համար դառնում է մահացու հարված»,-նշում է մեր զրուցակիցը: Հայաստանի այժմյան արտաքին քաղաքականությունը, ըստ Պողոսյանի, կարելի է բնորոշել որպես ռեակտիվ և ցայտնոտային: «Մեր բոլոր քայլերը կախված են տվյալ պահից, իրավիճակից և իշխանության ընկալումներից: Ինչպես կընկալի տվյալ իշխանությունը, ինչպիսի կապերով կապված կլինի այս կամ այն կենտրոնի հետ, ինչպիսի ազդեցություն կտեսնի երկրի ներսում ապագա ընտրությունների, իր իշխանության դիրքերն ամրապնդելու համար, այդպիսին էլ կլինի արտաքին քաղաքականությունը:Այս իշխանությունները խոստացել են տնտեսական աճ, որը վերջին շրջանում ակնհայտորեն նվազում է: Թե՛ ԲՐԻԿՍ-ը, թե՛ ԵԱՏՄ-ն առաջին հերթին տնտեսական միություններ են, որտեղ խոսքն առևտրաշրջանառության, տեխնոլոգիաների փոխանակման կամ զարգացման, լոգիստիկ ուղիների մասին է: Սա նաև լրջագույն քաղաքական գործիք է: Բայց Հայաստանի իշխանությունները սա դիտարկում են որպես առևտրի, եկամուտ ստանալու միջոց: Կարծում եմ՝ սարսափելով այն մտքից, որ ինչ-որ մի օր երկիրը կկանգնի տնտեսական կոլապսի առջև, փորձում են պահել իրենց տեղը տնտեսական այս կառույցներում: Հաճախ հայտարարում են, որ ԵԱՏՄ-ն չպետք է քաղաքականացնել, բայց ցանկացած միություն առաջին հերթին քաղաքական միություն է, իսկ տնտեսությունն էլ քաղաքականություն է որ կա»,-ընդգծում է քաղաքագետը: Վրաստանում կայացան խորհրդարանական ընտրություններ: Վրաստանի ԿԸՀ տվյալներով՝ ընտրություններում հաղթել է «Վրացական երազանք» կուսակցությունը, երկրի նախագահը և ընդդիմադիր կուսակցությունները չեն ճանաչում ընտրությունների արդյունքները: Դեռ շաբաթներ առաջ խոսվում էր ընտրություններից հետո երկրում հնարավոր խժդժությունների մասին: Մյուս կողմից՝ Իրանին լայնածավալ պատերազմի մեջ ներքաշելու Իսրայելի փորձերը շարունակվում են, Իրանը «համառում» է, չի ցանկանում պատերազմի կողմ դառնալ: Ինչպիսի՞ իրավիճակում է այսօր մեր տարածաշրջանը, և ինչպե՞ս պետք է իրեն դիրքավորի Հայաստանը: «Ինչպես քաղաքագետ և պետական գործիչ Զբիգնև Բժեզինսկին էր իր հայտնի աշխատության մեջ նշում, եկեք տարածաշրջանը դիտարկենք որպես շախմատի տախտակ, որտեղ յուրաքանչյուր կողմ դիրքավորվում է ըստ իր հեռագնա ռազմավարության: Այս տարածաշրջանային պայմանական շախմատի տախտակի վրա այս պահին փորձում են դիրքավորվել երկու հիմնական բևեռներ և դրանցից ածանցյալ նաև այլ ուժային կենտրոններ: Խոսքն Արևմուտքի և Ռուսաստանի, տարածաշրջանային տերությունների մասին է, ընդ որում՝ Արևմուտք ասելով պետք է բաժանում մտցնենք Եվրոպայի և Միացյալ Նահանգների միջև, Եվրոպական Միության մասին խոսելիս պետք է նաև առանձնացնենք նրա մի շարք անդամ երկրներ և մնացյալ ԵՄ-ը, նկատի ունեմ Ֆրանսիան, Նիդերլանդները և այլն՝ ավանդական այն պետությունները, որոնք ունեն պրոհայկական կեցվածք, և պետություններ, որոնք տնտեսական և այլ շահերով պայմանավորված կախում, գուցե համակրանք ունեն Ադրբեջանի նկատմամբ: Պետություններ կան, որոնք, լինելով ՆԱՏՕ-ի գծով գործընկեր Թուրքիայի հետ, ունեն թե՛ ռազմական, թե՛ լոգիստիկ փոխշաղկապվածություն Թուրքիայի հետ: Այս ամենի համայնապատկերում տեսնում ենք, որ Վրաստանում ակտիվ նախընտրական քարոզչությունը սկսվեց «դեպի Ռուսաստան» և «դեպի Եվրոպա» լոզունգներով: Արևմուտքը և պրոարևմտյան ուժերը Վրաստանում իշխանությանը ներկայացնում էին որպես դեպի Ռուսաստան գնացող ուժ, թե սա ինչքանով է հիմնավորված, քննարկման հարց է, իսկ հակառակ ուժերը կամ իշխանությունը մեղադրում էր հակառակ ճամբարին Վրաստանը դեպի ուկրաինացման, պատերազմ տանողի կամ, այլ կերպ ասած, «պատերազմի կուսակցություն» էր անվանում: Այսպիսի բավականին ռադիկալ մթնոլորտում էր անցնում նախընտրական քարոզչությունը, ակնհայտ էր, որ այստեղ Արևմուտքի ուժերի ամրապնդման և նրա դիրքերի թուլացման պայքար էր շարունակվում: Ընդ որում՝ իշխանությունն այս պարագայում պրագմատիկ քաղաքականության միջոցով փորձ էր անում Վրաստանը հնարավորինս հեռու պահել բախումների թատերաբեմ, հակամարտության կողմ լինելուց, հակառակը՝ հատկապես վերջին շրջանում իշխանությունների քարոզչության մեջ նկատվում էին 2008 թ.-ին Ռուսաստանի կողմից սկսված պատերազմի արդյունքում Վրաստանից անջատված տարածքների՝ Վրաստանին խաղաղ ճանապարհով միանալու թեզերը»,-ասում է մեր զրուցակիցը: Հավելում է՝ Հայաստանի իշխանությունը պարտավորված է աշխատել Վրաստանում ընտրված իշխանության հետ: «Այլ ճանապարհ չունենք: Հայաստանի իշխանությունները, հատկապես մերձիշխանական շրջանակները, որոնք այս կամ այն կերպ քննադատում էին, իսկ հիմա էլ սկսել են մեղադրել Վրաստանի իշխանություններին կեղծիքների և այլնի մեջ, մեծագույն վնաս են հասցնում Հայաստանի Հանրապետությանը: Ով էլ լինի իշխանություն Վրաստանում, պարտավորված ենք աշխատել նրա հետ: Դա վրացի ժողովրդի ընտրությունն է: Ինչ վերաբերում է քաղաքական այս կամ այն բլոկի իշխանություն լինելուն, կարծում եմ՝ բոլոր կենտրոններին՝ թե՛ Ռուսաստանին, թե՛ Արևմուտքին, տարածաշրջանն անհրաժեշտ է իր ամբողջության մեջ և ոչ թե առանձին Վրաստան, Ադրբեջան կամ Հայաստան: Որ կողմի դիրքերն էլ ուժեղ լինեն Վրաստանում, սա դեռ չի նշանակի, որ տարածաշրջանն այդ կողմինն է: Տարածաշրջանում մշտապես լինելու է պայքար: Կարծում եմ՝ մեր տարածաշրջանի ապագան հավասարակշռված քաղաքականությունն է, ինչպես հատկապես Վրաստանի այսօրվա քաղաքականությունը, որն, իմ կարծիքով, բավականին հավասարակշռված է»,-ընդգծում է քաղաքագետը: Շեշտում է՝ Իրանը, որպես տարածաշրջանային խաղացող, ի տարբերություն Վրաստանի, ունի բավականին մեծ ազդեցություն տարածաշրջանում, Մերձավոր Արևելքում, ռեսուրսային, նյութատեխնիկական, տեխնոլոգիական, քաղաքական բավականին լուրջ ռեսուրսների է տիրապետում: «Ցանկացած տեղաշարժ Իրանում և Իրանի շուրջ ուղիղ ազդեցություն է ունենալու մեր ողջ տարածաշրջանի և, ընդհանրապես, Մերձավոր Արևելքի և Հարավային Կովկասի վրա: Անկախ նրանից՝ այդ տեղաշարժերը կլինեն դրական, թե բացասական, իրենց ազդեցությունն անպայմանորեն ունենալու են ամբողջ տարածաշրջանի վրա: Իրանական քաղաքականությունն ավանդաբար կշռադատված, երկար հաշվարկող արտաքին քաղաքականություն է: Իրանում բավականին լավ են հասկանում և՛ տարածաշրջանում, և՛ գլոբալ աշխարհում տեղի ունեցող զարգացումները: Հաճախ այն պատրանքները, որ ուր որ է Իրանը լայնամասշտաբ պատերազմ կսկսի, Իրանում շատ ավելի ադեկվատ են ընկալում: Իրանական պատասխանները ևս հուշում են այն մասին, որ Իրանն այս պահին չի ցանկանում լայնամասշտաբ պատերազմ, Իրանը պատրաստ չէ իր դիրքերը զիջել տարածաշրջանում՝ որպես ռեգիոնալ տերություն, և պատրաստ է համագործակցել կամ գնալ հարաբերությունների մեղմացման նաև Արևմուտքի հետ: Իրանն ունի ինստիտուցիոնալ, երկարատև արտաքին քաղաքականության և պետականության հիշողություն, ինչն արտահայտվում է իրանական արտաքին քաղաքականության մեջ»,-եզրափակում է Արա Պողոսյանը: 

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Լրահոս

Թուրքիան վնասազերծել է Սև ծովի ափին հայտնված ականը
Առեղծվածային դեպք Գեղարքունիքի մարզում. Մի քանի ժամ է փրկարարներն ու ջրասուզակները փնտրում են կորած ամուսիններին
Լևանդովսկին որոշել է վերադառնալ ազգային հավաքական
«Հաջորդ տարի կվերադառնամ». Ֆյուրիի հայտարարությունը
Ձերբակալվել է՝ Ուկրաինայի օգտին լրտեսության կասկածանքով
Մոուրինյո․ Անպայման կվերադառնամ Պորտուգալիա
Լեհաստանից Վրաստանի քաղաքացիների կարտաքսեն
Երևանի 4 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
Բաթումիի կենտրոնում կրակոցներ են հնչել
Մուրմանսկում երեխան հեծանիվով բարձրացել է պատուհանագոգի վրա և ընկել պատուհանից
Հոսանքանջատումներ՝ Երևանում և մարզերում
43-ամյա տղամարդը հետախուզվում էր պատժի կրումից խուսափելու համար․ նա տեղափոխվել է քրեակատարողական հիմնարկ
Հաղորդավարուհի Վիկտորիա Բոնյան Մոսկվայում գրեթե ծեծի է ենթարկվել
Վթար Սիսիան-Երևան ավտոճանապարհին. 9 մարդ վիրավոր է
Բաքուն միջազգային դատական հայց է պատրաստում AZAL-ի օդանավի կործանման գործով․ Ալիև
Զախարովան հայտնի հիփ-հոփ կատարողի հետ երգ է ձայնագրել
Աստղերի հարկերը կարող են բարձրանալ՝ գերՙեկամուտների պատճառով
Սիրիայի Աս-Սուվեյդա նահանգում զինված բախումների հետևանքով 940 մարդ է զոհվել
Կարևոր
Ալիևը հիշեցրել է, թե, երբ հնարավոր կլինի ստորագրել խաղաղության պայմանագիրը
Տուժող կողմը պահանջում է Փաշինյանի ավտոշարասյան մեքենաների մեջ խոսակցություններն ամրագրող ռադիոկապի ձայնագրությունը, որը թաքցվում է. Փաստաբան

Լրացուցիչ նորություններ

...

«Հրապարակ». Գևորգ Պապոյանը վրացիների հարցով հակակոռուպցիոն կոմիտե է դիմել

Արցախն ուրանալու և հանձնելու ինքնախոստովանությունը. «Փաստ»

ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ հայկական դրամի հաշվարկային փոխարժեքը նվազել է․ թվեր. «Ժողովուրդ»

Փաշինյանի թիմը հաջորդ շաբաթ Պետրոսյանի հետ պետք է իր աշխատանքը սկսի ՀԷՑ-ում․ «Ժողովուրդ»

Երբ մի գրագետ, մի խելոք, մի կազմակերպված խոսքն արդեն «արտառոց» է. «Փաստ»

Ինչո՞ւ «Վեոլիա ջրի» հարցը Փաշինյանի հետաքրքրությունների մեջ չէ. «Փաստ»

ԵՄ-ն ֆինանսավորում է Փաշինյանի հակառուսական արտաքին քաղաքականությունը. «Փաստ»

«Հրապարակ». Խնդիր է դրված ՀԷՑ–ի 7000 աշխատակիցներին դարձնել ՔՊ էլեկտրոատ

«Հրապարակ». Ֆուտբոլի ֆեդերացիայում մերձավորներին աշխատանքի են նշանակում

«Հրապարակ». Վրացիները մերժել են Պապոյանին

«Հրապարակ». Երբ Հայաստանը դուրս կգա ՀԱՊԿ–ից

«Հեղաշրջման պլան»-ի վարույթով մի քանի մեղադրյալների գործերը շտապ դատարան կուղարկվեն. «Ժողովուրդ»

Երեւանի դատախազը 1 տարում 17 մլն արժողությամբ 2 մեքենա է գնել. «Ժողովուրդ»

Վեհափառին հեռացնելու «օպերացիան» գլխավորում է Արայիկ Հարությունյանը. Փաշինյանն այդքան էլ գոհ չէ. «Ժողովուրդ»

Մասնակցել է Փաշինյան-Ալիեւ երկկողմ հանդիպմանը, իսկ անհետ կորած զինվորների ծնողներին չի ընդունել. «Ժողովուրդ»

Հայտնի է Փաշինյանի «սրտի» թեկնածու Կաթողիկոսի անունը. Գարեգին Բ-ի նկատմամբ տասնյակ գործ է բացվել

Սյունիքով անցնելիք ճանապարհի թնջուկն ու սարդոստայնը. «Փաստ»

«Հրապարակ». Եթե լսեք՝ միջանցքը տվել ենք, չհավատաք

Երբ արդարադատությունն ու իրավապահ համակարգը վերածվում են քաղաքական գործիքի. «Փաստ»

Փաշինյանի համբերության բաժակը լցվել է, երբ զեկուցել են՝ Սիմիդյանը կձախողի COP-17-ը. «Ժողովուրդ»