Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$659.31

BTC

$108128

ADA

$0.567441

ETH

$2468.57

SOL

$150.21

25 °

Yerevan

20 °

Moscow

36 °

Dubai

20 °

London

26 °

Beijing

30 °

Brussels

26 °

Rome

36 °

Madrid

BNB

$659.31

BTC

$108128

ADA

$0.567441

ETH

$2468.57

SOL

$150.21

25 °

Yerevan

20 °

Moscow

36 °

Dubai

20 °

London

26 °

Beijing

30 °

Brussels

26 °

Rome

36 °

Madrid

Ասում են, որ Էրդողանը հույն հայամետ անիշխանականի ժառանգն է. Հարութ Սասունյան

Հարութ Սասունյան


Տարիների ընթացքում թուրքական լրատվամիջոցներում բազմաթիվ հոդվածներ են հայտնվել այն մասին, որ տարբեր թուրք բարձրաստիճան պաշտոնյաներ հայկական կամ քրդական ծագում ունեն: Այս պաշտոնյաները հաճախ կտրականապես հերքել են այդ պնդումները, բայց երբեմն անտեսել՝ դրանց վրա ավելի մեծ ուշադրություն հրավիրելուց խուսափելու համար: 

Օրինակ, մի քանի տարի առաջ, երբ հայտարարում էին, որ նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հայկական ծագում ունի, նա պարզապես պատասխանեց՝ «Ցավում եմ, որ ինձ հայ են անվանում»: Հաշվի առնելով Թուրքիայում տարածված ռասիզմը, մեկին հայ անվանելը համարվում է վիրավորանք։ Գրել էին, որ ծագումով հայ է նախկին վարչապետ Մեսութ Յըլմազը, ինչպես նաև՝ արմատական ծայրահեղ ազգայնական Դևլեթ Բահչելին՝ MHP-ի («Ազգայնական շարժում կուսակցության») նախագահը:Վերջերս ես հայտնաբերեցի «Յութուբի» մի տեսանյութ, որտեղ Իսա Իլյասօղլուն, որը ծառայել է Թուրքիայի Ազգային հետախուզական կազմակերպությունում (MIT), հայտարարել է, որ Բահչելին մայրական կողմից ծագումով հայ է։ Իլյասօղլուն հայտնել է, որ ցեղասպանության ժամանակ Ադանայի նահանգապետն առևանգել և բռնաբարել է 16-ամյա մի հայ աղջկա։ Այդ աղջիկը հետագայում դարձել է Բահչելիի տատիկը, որն, ի տարբերություն իր նույնականացման քարտի վրա նշվածի, ոչ թե Օսմանիայից է, այլ Ուրֆայի շրջանի Հալֆեթի քաղաքից։ 

Մանուկ հասակում նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Ադանայի Բահչե քաղաք, որտեղ էլ նա ձեռք է բերել իր ազգանունը՝ Բահչելի։ Լայնորեն ընդունված է, որ այսօրվա թուրքերի մեծ տոկոսը հայերի, հույների կամ քրդերի ժառանգներն են, որոնցից շատերը իսլամացվել և թուրքացվել են, հատկապես 1915 թվականի ցեղասպանության ժամանակ, երբ թուրք ընտանիքներն առևանգել և որդեգրել են հայ մանկահասակ երեխաներին: Այս երեխաներից մեծ մասը շատ փոքր էր իր էթնիկ ծագումը հիշելու համար: Թուրքացված և իսլամացված հայերին հաճախ անվանում են «թաքնված հայեր»: Այնուամենայնիվ, տարիների ընթացքում շատ թուրքեր հայտարարել են, որ նոր են բացահայտել իրենց հայկական ծագումը։ Ոմանք նույնիսկ խնդրել են մկրտվել հայկական եկեղեցում և կրկին քրիստոնեություն ընդունել։ 2018 թվականին Թուրքիայի կառավարությունն անսպասելիորեն գործարկեց մի կայքէջ, որը բացահայտեց բոլոր թուրք քաղաքացիների նախնիներին: 

Մի քանի օրվա ընթացքում միլիոնավոր թուրքեր շտապեցին պարզել իրենց էթնիկ ծագումը: Արդյունքում կայքը խափանվեց, իսկ կարճ ժամանակ անց փակվեց։ Այնուհետև, կայքը վերականգնվեց «գաղտնիության բարելավված միջոցառումներով»: Որոշ մահմեդական թուրքեր ցնցվել էին՝ իմանալով, որ իրենք հայկական արյուն ունեն: Զեկույցներից մեկում ասվում էր, որ մի մոլեռանդ հակահայ թուրք, իմանալով, որ ծագումով հայ է, ինքնասպան է եղել։ Թուրքիայում կա նաև հայերի մի մեծ խումբ՝ հայտնի որպես համշենցիներ, որոնք ապրում են Սև ծովի շրջանում։ Նրանք բռնությամբ իսլամացվել են, սակայն ոմանք պահպանել են իրենց հայկական ավանդույթները և մայրենի լեզուն՝ հայերենը, որը առանձնահատուկ բարբառ ունի: Իմ վերջերս հայտնաբերած «Յութուբի» տեսանյութում Թուրքիայի հետախուզության աշխատակից Իլյասօղլուն զգայացունց բացահայտումներ է արել Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի էթնիկ ծագման մասին։ Ես վստահ չեմ, թե որքանով է նրա զեկույցը համապատասխանում իրականությանը, սակայն հաշվի առնելով Իլյասօղլուի հետախուզական անցյալը, չէի կարող անտեսել նրա պնդումը: Իլյասօղլուն ապրել է Անգլիայում 1995-1996 թվականներին և տեղափոխվել Գերմանիա 2000 թվականին: 2005 թվականին նա առաջադրվել է Թուրքիայի խորհրդարանական ընտրություններում, սակայն հետագայում հետ է վերցրել իր թեկնածությունը: 

Ներկայումս նա «Վերածնունդ» կուսակցության նախագահն է, որի կարգախոսն է՝ «Մեկ կառավարություն, մեկ ազգ, մեկ դրոշ և մեկ կրոն՝ թուրք»: Այժմ նա ապրում է Գերմանիայում: Լայնորեն հայտնի է, որ թուրքական կառավարությունը Գերմանիայում ունի բազմաթիվ հետախուզական ծառայությունների աշխատակիցներ, որոնք լրտեսում են այնտեղ ապրող միլիոնավոր թուրքերի, մասնավորապես՝ քրդերին և Էրդողանի քաղաքական հակառակորդներին: Էրդողանի նույնականացման քարտը ցույց է տալիս, որ նա ծնվել է Ռիզեում, որը գտնվում է Թուրքիայի հունական Պոնտոս շրջանում: 

Իլյասօղլուն իր տեսանյութում հայտնել է, որ «Էրդողանի հայրը պոնտոսցի հույն էր, իսկ մայրը՝ իսպանացի հրեա, որը Պոնտոս էր եկել Վրաստանի ճանապարհով»։ Իլյասօղլուն հավելել է. «Եթե Էրդողանը համարձակվի, թող առարկի»։ «Թայիփի (Էրդողանի) պապիկներից մեկի եղբայրը հույն քահանա է եղել, որը Սև ծովի ափին, ռուս-թուրքական պատերազմից հետո փորձել է հիմնել Պոնտոսի Հունական Հանրապետությունը»: «Նրա պապը և նրա քահանա եղբայրը ձերբակալվել և դատվել են «Գիրեսունի անկախության դատարանի» կողմից, դատապարտվել մահապատժի և կախաղան հանվել»։ Իլյասօղլուն բացատրել է, որ ինքը Գիրեսունից է. «Դա գրված է դատավոր Ալի Քըլըչի հուշերում»։ «Իսկ Էրդողանի մորական նախապապը՝ Թեյուբը, անիշխանական է եղել, որը թուրքական գյուղեր մտնելուց և սպանություններ կատարելուց հետո զբաղվել է թալանով։ 

Այնուհետև, 1922 թվականի Մարաշի հայոց ապստամբության ժամանակ նա իր խմբով անցել է հայերի կողմը, հարձակվել թուրք զինվորների վրա և սպանվել Տավրոսի լեռներում»։ Իլյասօղլուն հավելել է. «Թող Թայիփ Էրդողանը փնտրի իր մորական նախապապի աճյունը Տավրոսի լեռներում։ Այսինքն, իր մոր պապը գերեզման չունի»։ Վերոնշյալ տեսանյութը թվագրված է 2023 թվականի հոկտեմբերի 28-ին: Թուրքական լրատվամիջոցներում որևէ տեղեկություն չկա, որ Իլյասօղլուն քննադատվել կամ դատապարտվել է Էրդողանի մասին իր զգայացունց բացահայտումների համար, չնայած նրան, որ նա մի քանի անգամ այցելել է Թուրքիա: Քանի որ թուրքական լրատվամիջոցները գտնվում են Էրդողանի լիարժեք վերահսկողության տակ, ոչ մի թուրքական թերթ չի հանդգնի հրապարակել որևէ բան, որը կարող է զայրացնել նախագահին: 

Հայտնի չէ, թե ինչու Թուրքիայի կառավարությունը չի դատապարտել Իլյասօղլուն, որը պնդում է՝ Էրդողանի նախնիները հույներ են: Պատճառը կարող է լինել այն, որ Իլյասօղլուն ճշմարտությունն է ասում Էրդողանի նախնիների մասին, կամ էլ նախագահը չի կամենում ավելի շատ ուշադրություն հրավիրել տեսանյութում ներկայացված պնդումների վրա: Ըստ թուրքական ասացվածքի՝ «Փչացած գինին դառնում է դառը քացախ»: Սա կարող է նշանակել, որ որոշ իսլամացված և թուրքացված հայեր դառնում են հայերի ոխերիմ թշնամիները: Սա նման է՝ «Հռոմի պապից ավելի կաթոլիկ» արտահայտությանը:

Լրահոս

Կանադան առաջ է ընկնում ՆԱՏՕ-ի ծախսերի թիրախից և ցանկանում է նվազեցնել ԱՄՆ-ից կախվածությունը
Ռուսաստանի ամառային հարձակումը Ուկրաինայում դանդաղում է, բայց Կիևը չի շտապում տոնել
Թրամփը հայտարարում է՝ Իսրայելն ընդունել է հրադադարի պայմանները, իսկ այժմ հերթը ՀԱՄԱՍ-ինն է
Ամերիկյան երազանք՝ չինական գնով. Տնտեսավարողները չեն կարողանում վաճառել տեղական արտադրանք
Փաշինյանին ու Ալիևին «մտրակել են», որ ռուսաստանի վրա հաչան (տեսանյութ)
Լեոնիդ Ագուտինը համերգ է կազմակերպել Մոսկվա–Սոչի չվերթի ուղևորների համար (տեսանյութ)
Tesla-ի մատակարարումները կրկին նվազել են
Google-ը նոր առաջարկ է ներկայացրել՝ խուսափելու ԵՄ հակամենաշնորհային հնարավոր տուգանքից
Ամո՛թ. ՔՊ-ականները հրաժարվել են միանալ հայ գերիների ազատ արձակման վերաբերյալ բանաձևին․ Զոհրաբյան (տեսանյութ)
Մեծ Բրիտանիայի վարչապետը լիակատար աջակցություն է հայտնել ֆինանսների նախարար Ռեվսին
Սրանք միայն «սատանա բռնելով» չեն սահանափակվելու․ արդեն գրոհում են Վեհարանը․ Աննա Մկրտչյան (տեսանյութ)
Դա ոչ թե ազգայնացում է, այլ ռեկետի գործընթաց (տեսանյութ)
Ֆրանսիան զգուշացրել է Գերմանիային Պուտին-Մակրոն հեռախոսազրույցի վերաբերյալ
ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը խոսել է ԱՄՆ-ից Ուկրաինային զենքի մատակարարման մասնակի դադարեցման մասին
Մարդու առևանգում և ֆիզիկական ներգործություն. քրեական ոստիկանները ձերբակալել են երկու անձի
Ֆրանսիայի նախագահը պարզել է Պուտինի դիրքորոշումը Ուկրաինայի հարցում
Փեզեշքիան. Իրանը չի ցանկանում որևէ մեկի հետ առճակատում
Այս ծանր ու դժվարին օրերին կարևոր է միջազգային կառույցների աջակցությունը հայ ժողովրդին․ Վեհափառ
Մասկը գովաբանել է Թրամփին. Զախարովան խոսել է Ադրբեջանի գործողությունների դրդապատճառների մասին
«Ներդրողը կասի՝ կարող է մի օր ես էլ մտնեմ եկեղեցի, իմ հետեւից էլ գան․ տեռոր է»․ Գառնիկ Դանիելյան

Լրացուցիչ նորություններ

...

«ՀԷՑ–ի IPO-ն` որպես լուծում»․ Վահե Դավթյան

Մակրոնի հերթական սայթաքումը. ո՞վ է վտանգում հայ- ֆրանսիական հարաբերությունները. Սուրենյանց

Արցախի զոհաբերումը Մոսկվային չօգնեց. հակառակը՝ արագացրեց Ադրբեջանի ընտրած կամ նրան պարտադրված ուղեգիծը․ Արմեն Այվազյան

Ֆրանսիայի նախագահի հայտարարությունը խրախուսում է Հայաստանում ձևավորվող ավտորիտար համակարգը․ Իշխան Սաղաթելյան

Բոլոր ժողովրդավար ուժերը պետք է ներխուժեն քաղաքական կյանք. Աշոտ Փաշինյան

Անասելի, աներևակայելի ցավ եմ ապրում․ Հասմիկ Պապյան

Գերագույն գլխավոր հայհոյախոսը հրադադար է խնդրում մի պատերազմում, որը հենց ինքը արձակեց սեփական ժողովրդի վրա. Լևոն Զուրաբյան

Նիկոլ, կարող ես կործանել ՀՀ-ն, բայց հայոց պատմության մեջ դաջվելու ես որպես հայրենիքի անիծյալ դավաճան

Հայ մարդը պետք է ապացուցի, որ հաշտ չէ Արցախի կորստի, ՀՀ թրքացման ու Եկեղեցու վրա հարձակումների հետ. Շարմազանով

Քոչարյանի կողմնակիցները մեղադրում են Սարգսյանի կողմնակիցներին իմպիչմենտին ուշ միանալու համար. Հրանտ Մելիք–Շահնազարյան

Միհրան Ծառուկյան.«Սուրբ Էջմիածին՝ մեր հոգու տաճարը։Ոչ ոք իրավունք չունի բռնությամբ մտնել սրբություն»

Քաղհալածյալ Լիդիան ոգով պինդ է ու անսասան, լիովին նույնական՝ պայքարի հետ

Վախենալու աստիճանի անադեկվատ ենք գնահատում իրողությունները, ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին սպառնալիքների հարցում․ Պիպոյան

Սամվել Կարապետյանի նախաձեռնությամբ ստեղծվել են անվճար փաստաբանական խմբեր

ԱՄՆ–ի միանալը Իրանի դեմ պատերազմին Իսրայելին հաղթանակ չի բերելու․ Արմեն Այվազյան

«Այսօրվա քարոզը լավ առիթ է, որ Կտրիճ Ներսիսյանը հանրությանը ներկայացնի իր տիկնոջը եւ զավակին»․ Փաշինյան

Կրթության ոլորտում մսխված յուրաքանչյուր դրամ գողացված ապագա է․ Մհեր Մելքոնյան (տեսանյութ)

Վաղը, ժամը 11:00-ին, Զվարթնոց տաճարի տարածքից ուխտագնացություն

Գաղտնազերծում․ Սարգսյան-Գյուլ բանակցություններն ու Դոլմաբահչեն. Սամվել Ֆարմանյան

«Երկարաժամկետ բացասական ազդեցություն՝ տնտեսության վրա»․ տնտեսագետը՝ ՀԷՑ–ի ազգայնացման մասին