«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանի ֆեյսբուքյան գրառումը. «Նոր ապացույցներ են ստացվել Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի ատլանտիկացման մասին
2020-ականների սկզբին գիտնականների միջազգային թիմը վերականգնել է Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի տաքացման պատմությունը նրա մուտքի մոտ՝ Գրենլանդիայի և Շպիցբերգենի միջև: Ուսումնասիրելով ծովային միկրոօրգանիզմները՝ թիմը պարզել է, որ օվկիանոսը սկսել է արագ տաքանալ 20-րդ դարի սկզբին, երբ Ատլանտյան օվկիանոսից ավելի տաք, ավելի աղի ջրերը ներթափանցել են այնտեղ: Այս երևույթը կոչվում է ատլանտիկացում։ 1900 թվականից ի վեր օվկիանոսի ջերմաստիճանն աճել է մոտ 2°-ով: Արդյունքում, տասնամյակների ընթացքում ծովի սառույցը նահանջել է, և աղիությունը մեծացել է:
2024 թվականին BIOCAL միջազգային կենսաբանական ընկերությունը՝ Բարսելոնայի Ինքնավար համալսարանի բնապահպանական գիտությունների և տեխնոլոգիաների ինստիտուտի (ICTA-UAB) գլխավորությամբ, Արկտիկայի ատլանտիկացման նոր ապացույցներ է ներկայացրել: Ատլանտյան օվկիանոսի ջրերի ներխուժման պատճառով օվկիանոսը դառնում է ավելի տաք և քիչ աղի սառույցի արագացված հալման պատճառով։ Ավելին, արդեն փոխվում են ծովային էկոհամակարգերը և տեսակների բաշխվածությունը Արկտիկայի տարածաշրջանում։
«Sarmiento de Gamboa» օվկիանոսագրական նավը Վիգոյից (Իսպանիա) նավարկություն է կատարել դեպի Ռեյկյավիկ՝ ներառելով Ազորյան կղզիների արշիպելագը (մերձարևադարձային գոտի) և Շպիցբերգենի շրջանը (բևեռային)՝ տվյալներ հավաքելու համար։ Այս կերպ նրանք կարողացել են վերլուծել Հյուսիսային Ատլանտիկան և Հարավային Արկտիկան:
Արշավախումբը հավաքել է ջրի և նստվածքի նմուշներ և փորձեր կատարել նավի վրա՝ գնահատելու ծովային կյանքի կենսաբազմազանությունն ու կենսաաշխարհագրությունը և դրանց դերը ածխածնի ցիկլում: Այն փաստը, որ հետազոտությունն անցկացվել է տարբեր լայնություններ ունեցող տարածաշրջաններում՝ սկսած Ատլանտյան օվկիանոսի տաք ջրերից մինչև Արկտիկայի սառը ջրերը, գիտական թիմին թույլ է տվել ապացույցներ հավաքել ջրի ֆիզիկաքիմիական բնութագրերի և պելագիկ (բոլոր բաց օվկիանոսային տարածքներ) ձկների էկոհամակարգերի վրա ատլանտիկացման ազդեցության մասին։
Արդեն հայտնի է, որ կլիմայի փոփոխությունը հանգեցնում է տաքացման, թթվայնացման, օվկիանոսի շերտավորման և թթվածնի կորստի։ Այս ազդեցությունների հետևանքները կենսաբազմազանության վրա, հատկապես սննդի շղթայի մակարդակով, դեռ պետք է ուսումնասիրվեն»:
